Kết quả sơ bộ đợt ra quân từ đầu tháng 5 thanh tra công tác đào tạo, quản lý, sát hạch và cấp giấy phép lái xe tại các tỉnh phía Nam của Thanh tra Bộ Giao thông - Vận tải đã phát hiện hàng loạt sai phạm như thiếu xe và không có sân tập lái, thiếu giáo viên trong khi số học viên lại quá lớn, không bố trí dạy thực hành bài tập lái xe theo quy định...
Đông nhưng không tinh
Đánh giá của Thanh tra Bộ GT-VT qua đợt kiểm tra tại 5 Sở GT-VT, 25 cơ sở đào tại lái xe ôtô, 4 cơ sở đào tạo lái xe môtô, 15 trung tâm sát hạch tại các địa phương gồm TP. Hồ Chí Minh, Bến Tre, Đồng Tháp, Vĩnh Long và Hậu Giang cho thấy, hiện nay, các cơ sở đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe vẫn tồn tại nhiều hạn chế về điều kiện cơ sở vật chất, sai sót trong công tác giáo vụ, các cơ sở đào tạo, sát hạch bằng lái đang tìm mọi cách để thu hút học viên, dẫn đến chất lượng đào tạo bị giảm sút. Cụ thể, tại 2 đơn vị Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp thuộc Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh và Phân hiệu III, Trường trung cấp nghề khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tại Hậu Giang, đoàn Thanh tra Bộ GT-VT đã phát hiện các cơ sở này không có sân tập lái xe, giấy phép đào tạo lái xe đã hết hạn, không bố trí dạy thực hành bài tập lái xe theo quy định... Ngoài ra, qua thanh, kiểm tra 3 trung tâm sát hạch lái xe loại 3 tại TP.HCM và Hậu Giang, cơ quan chức năng cũng bị kiến nghị dừng sát hạch do sân sát hạch không đủ tiêu chuẩn, không có xe phục vụ sát hạch và lưu trữ hồ sơ sát hạch kém. Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, cả nước hiện có 463 cơ sở đào tạo lái xe môtô, 312 cơ sở đào tạo lái xe ôtô, 84 trung tâm sát hạch lái xe. Tuy nhiên, việc đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe đang trong tình trạng “đông nhưng không tinh”, chất lượng đào tạo chưa theo kịp với yêu cầu thực tế. Biểu hiện rõ nhất là việc một bộ phận không nhỏ lái xe ôtô, tuy đã có giấy phép, nhưng hiểu biết về Luật Giao thông đường bộ, quy tắc giao thông cũng như trách nhiệm, ý thức, đạo đức của người lái xe... lại rất hạn chế.
 Sẽ siết chặt việc đào tạo và sát hạch bằng lái xe (Ảnh chỉ có tính chất minh họa). Ảnh: Hoàng Nguyên |
Siết chặt việc cấp bằng?
Để chấn chỉnh thực trạng này, Thanh tra Bộ GT-VT đã kiến nghị lên Bộ GT-VT cần hạ lưu lượng và dừng tuyển sinh đào tạo lái xe của các đơn vị nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, sát hạch, đồng thời các trường hợp vi phạm sẽ bị thu hồi giấy phép đào tạo theo quy định.
Chánh Thanh tra Bộ GT-VT Nguyễn Văn Huyện cho rằng, thời gian tới, sau khi kết thúc đợt kiểm tra tiếp theo, Thanh tra Bộ sẽ kiến nghị sửa đổi một số quy định cụ thể như không cho những trung tâm nhỏ lẻ hoạt động, cần quy về một mối. “Như vậy, các cơ sở sát hạch, cấp giấy phép lái xe sẽ tránh được tình trạng đào tạo tràn lan, thậm chí cố tình lôi kéo người học bằng nhiều cách”, ông Huyện khẳng định. Theo lãnh đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, từ ngày 1/7 tới đây, hệ thống phần mềm của Dự án Xây dựng hệ cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc sẽ được đưa vào sử dụng tại tất cả các sở GT-VT, cơ sở đào tạo lái xe trên toàn quốc. Điều này có nghĩa, người học lái xe ôtô, môtô trước khi đăng ký vào học đều phải chụp ảnh trực tiếp tại cơ sở đào tạo, từ đó sẽ loại trừ việc người học chỉ cần nộp ảnh và photo chứng minh thư nhân dân từ các dịch vụ nhận hồ sơ, đào tạo lái xe môtô hạng A1. “Ngoài việc tăng cường quản lý từ khâu đào tạo, sát hạch đến cấp, đổi, sử dụng giấy phép, hệ thống này sẽ giúp lực lượng tuần tra kiểm soát trong tra cứu, xử lý vi phạm và giúp doanh nghiệp sử dụng người lái xe dễ dàng khai thác, truy cập; hạn chế việc một người sử dụng nhiều giấy phép lái xe và sử dụng giấy phép giả”, ông Nguyễn Văn Quyền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẳng định.
Đánh giá về công tác sát hạch, cấp giấy phép lái xe trong những năm vừa qua, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia nhìn nhận, các cơ sở, trung tâm đào tạo đã có nhiều tiến bộ so với trước như: thi lý thuyết trên máy tính, có camera giám sát phòng thi lý thuyết và sát hạch được lắp ra bên ngoài để cơ quan chức năng theo dõi đã tránh được những tiêu cực từ tác động của con người. Tuy nhiên, ông Hiệp cũng nghi ngờ khi đặt ra câu hỏi, các cơ sở sát hạch học viên để lấy bằng hay để lái? Lý giải vấn đề này, ông Hiệp thừa nhận, các trung tâm đào tạo chủ yếu đầu tư vào sát hạch lái xe sa hình (có trong các trung tâm, cơ sở đào tạo) mà chưa sát hạch lái xe đường dài. Thậm chí, có trung tâm chỉ làm thủ tục sát hạch và nếu có sát hạch thì cũng chưa đủ quãng đường cho người lái đi thực tế. “Đào tạo người lái xe có thể xã hội hóa, có thể “bung” được, nhưng riêng sát hạch cấp bằng lái thì nên “siết” thật chặt, đồng thời tăng cường chú trọng đến việc sát hạch lái xe đường dài”, ông Hiệp bày tỏ quan điểm.
Anh Hùng