Ngày 28/5/2012, ông Naoto Kan, người đảm trách chức vụ Thủ tướng khi xảy ra thảm họa hạt nhân Fukushima đã ra điều trần trước một Ủy ban Điều tra độc lập của Nghị viện. Cựu Thủ tướng Nhật Bản thừa nhận trách nhiệm của Nhà nước trong thảm kịch này và cho rằng giải pháp an toàn nhất là từ bỏ điện hạt nhân.
Cựu Thủ tướng Nhật Bản tuyên bố: “Tai nạn hạt nhân xảy ra trong một nhà máy điện nguyên tử mà hoạt động của nó thuộc phạm vi chính sách quốc gia. Do vậy, trách nhiệm trước tiên là thuộc về Nhà nước”. Ông nói thêm: “Là người lãnh đạo đất nước, tôi thành thật xin lỗi vì đã không ngăn chặn được tai nạn này”. Sau khi nhận lỗi, cựu Thủ tướng Nhật Bản cũng cố gắng giải thích, biện minh cho các quyết định của mình, nhưng ông cũng phải thừa nhận là nhiều biện pháp đã được đưa ra chậm trễ. Ủy ban Điều tra đã đặt ra nhiều câu hỏi như về chuyến thăm Nhà máy điện hạt nhân Fukushima của Thủ tướng Naoto Kan vào ngày 12/3/2011 về việc thông gió khu lò hạt nhân chậm trễ, phun nước biển làm nguội lò, về ý định của Tập đoàn khai thác TEPCO muốn bỏ mặc nhà máy đang lâm nạn và có nguy cơ bị nổ, về thông tin nói rằng Nhật Bản từ chối sự trợ giúp kỹ thuật của Mỹ...
 Nhiều người dân Nhật Bản đi mua sắm với chiếc máy đo phóng xạ trên tay. |
Sự rối loạn còn thể hiện rõ khi cựu Thủ tướng Nhật thừa nhận là cho đến khi từ chức vào tháng 8 năm ngoái, ông vẫn không có được đầy đủ thông tin, các ý kiến và đề xuất. Ông Naoto Kan nêu ví dụ, lần đầu tiên, ông nghe thấy cựu phát ngôn viên Chính phủ, khi ra điều trần nói rằng Cơ quan An toàn hạt nhân từ chối sự trợ giúp kỹ thuật của Mỹ, trong khi ông lại là người chủ trương đón nhận mọi hình thức giúp đỡ. Một năm sau thảm họa Fukushima, tất cả 54 lò phản ứng nguyên tử của Nhật Bản đều ngừng hoạt động và xứ hoa anh đào đang xem xét lại chính sách điện hạt nhân.
Chính vì vậy, cuộc điều trần của cựu Thủ tướng Nhật Bản biến thành một diễn đàn chống điện hạt nhân. Mở đầu, ông Naoto Kan nói: “Với kinh nghiệm vụ 11/3, tôi đã hiểu rằng cách tư duy của tôi, lòng tin của tôi đối với việc khai thác năng lượng nguyên tử là không đúng”. Kết thúc phần trình bày, cựu Thủ tướng Nhật Bản tuyên bố: “Năng lượng hạt nhân an toàn nhất khi chúng ta không phụ thuộc vào nó. Nói một cách khác, cần phải tống khứ năng lượng nguyên tử đi”.
(Theo Kyodo, Liberation)
Song Minh
Thảm họa hạt nhân đang làm thay đổi cách sống của nhiều hộ gia đình tại Tokyo. Họ bắt đầu thay đổi cách thức ăn uống: ngưng mua sắm tại các chợ hay trong các siêu thị, bữa ăn tại các nhà hàng giờ là chuyện xa xưa. Tất cả đều được đặt qua mạng internet ở những cơ sở chuyên cung cấp sản phẩm sinh học (hay thực phẩm sạch). Thậm chí có nhiều người đi mua sắm với chiếc máy đo phóng xạ trên tay. Lo sợ con trẻ sẽ dùng phải thức ăn có nhiễm chất phóng xạ, người dân Nhật Bản bây giờ mỗi khi đi chợ phải mất hàng giờ để tìm hiểu nguồn gốc xuất xứ, nồng độ chất phóng xạ… ghi trên nhãn mác sản phẩm được bày bán tại các chợ hay trong siêu thị. Họ cho rằng trẻ em vẫn là đối tượng nhạy cảm nhất với các chất phóng xạ hạt nhân phân tán trong không khí và đất. Theo họ, “mức chuẩn 100 becquerel/kg do Chính phủ ban hành là quá cao cho một đứa trẻ”. Bất chấp việc chính quyền Tokyo đã cho thiết lập lại các tiêu chuẩn nghiêm ngặt, nhưng người dân vẫn khó có thể tin tưởng vào sự an toàn có được trong các món ăn. Dự án thử nghiệm tất cả các loại thực phẩm được bán tại một thành phố 35 triệu dân rõ ràng là một chuyện ảo tưởng. Dù rằng tại Tokyo có rất nhiều viện, cơ quan trực thuộc Bộ hay nhiều cơ quan Chính phủ khác để thực hiện các chiến dịch đo chất phóng xạ, nhưng người dân vẫn đánh giá rằng hiệu quả của công tác kiểm soát vẫn để lại nhiều điều bất cập. Ðó là do việc mỗi tuần chỉ có 30 sản phẩm được rút ra một cách ngẫu nhiên từ 4.170 siêu thị tại Tokyo để làm xét nghiệm. |