Nhận biết những dấu hiệu bất thường sớm là điều cần thiết, tuy nhiên không nên chú trọng đến những thay đổi nhất thời mà tốt hơn hết là tìm những thay đổi kéo dài.
Tình trạng của phân phụ thuộc vào bạn đã ăn gì, uống gì, sinh hoạt như thế nào. Nếu bạn để ý thấy một sự thay đổi kéo dài một tuần hoặc hơn, và bạn không thấy có những thay đổi trong chế độ ăn gần đây, hãy đi khám bác sĩ vì điều đó có thể cứu sống bạn.
Kiểm tra 7 điều sau với “phân” có thể đưa ra thông tin về sức khỏe của bạn.
Phân cứng, nhiều mảnh vụn, phải rặn để đẩy ra
Bạn đang bị táo bón. Thậm chí cả khi bạn vẫn đi đại tiện mỗi ngày và phân của bạn vẫn cứng và ra thành nhiều mảnh, cục riêng biệt thì có nghĩa là bạn vẫn có thể bị táo bón. Nguyên nhân hay gặp nhất đó là không cung cấp đủ chất xơ.
Trung bình người trưởng thành chỉ ăn khoảng 15gam chất xơ mỗi ngày- mà theo khuyến cáo là 25 gam/ngày đối với phụ nữ và 38gam/ngày đối với nam giới. Đọc nhãn và ghi lại chế độ thức ăn trong 1 tuần để biết lượng chất xơ mà bạn thực sự ăn vào.
Nếu bạn không cung cấp đủ, hãy bổ sung vào thực đơn của bạn thêm hoa quả, rau củ, gạo nguyên cám, đậu, quả hạch và hạt.
Phân có màu đen hoặc đỏ tươi
Bộ phận nào đó trong ống tiêu hóa đang chảy máu. Hầu hết những lần máu xuất hiện trong phân có thể do chảy máu lành tính. Nó cũng có thể do loét dạ dày hoặc ung thư đại tràng, điều này là rất quan trọng để trao đổi với bác sĩ bất cứ khi nào bạn thấy máu trong bồn cầu.
Những thuốc không kê theo đơn ví dụ như Pepto-Bismol, có thể khiến phân bạn chuyển thành màu đen. Nó xảy ra khi sulfua trong phân kết hợp với bismuth, thành phần hoạt tính của thuốc, và tạo thành sulfide bismuth, một chất có màu đen. Sự đổi màu có thể chỉ tạm thời và ít gây hại và có thể kéo dài vài ngày sau khi bạn dừng uống thuốc.
Phân của rất lỏng nhưng không do tiêu chảy
Bạn đang bị bệnh Celiac. Mặc dù bệnh này chỉ ảnh hưởng đến 1% dân số, Dấu hiệu của phân có thể là dấu hiệu duy nhất chỉ ra bạn mắc bệnh. Với bệnh Celiac, cơ thể bạn không có khả năng tiêu hóa gluten, một protein trong lúa mì, lúa mạch. Việc ăn gluten sẽ hủy hoại vi nhung mao (những nhú nhỏ, giống hình ngón tay phủ lên bề mặt ruột non) và bạn không có khả năng hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn. Điều này góp phần làm lỏng phân và bạn có thể sẽ đi đại tiện vài lần trong một ngày.
Nói chuyện với bác sĩ về việc bạn có nên được kiểm tra bệnh celiac. Chuyển sang chế độ ăn không chứa gluten có thể hỗ trợ sự hấp thu, làm cứng phân của bạn và sẽ giải quyết được bất kì những triệu chứng liên quan ví dụ như mệt mỏi, đau, chướng bụng, trầm cảm, hoặc mẩn đỏ.
Phân nổi thay vì chìm xuống
Đường tiêu hóa của bạn đang bị đầy hơi. Nếu bạn đã ăn nhiều đậu, giá đỗ, cải bắp, hoặc một bữa ăn lớn, điều này là hoàn toàn bình thường nếu phân của bạn nổi lên bởi vì có chứa khí, và đó không phải là nguyên nhân đáng lo ngại.
Tuy nhiên, nếu sự trôi lềnh bềnh trở nên thường xuyên hơn hoặc bạn nhìn thấy xuất hiện váng dầu, điều đó có nghĩa là khả năng hấp thu mỡ từ thức ăn của cơ thể bạn đang bị hạn chế. Ví dụ, nhiễm trùng hoặc viêm tụy có thể ngăn cơ thể sản xuất đủ emzym tiêu hóa. Dị ứng thức ăn hoặc nhiễm khuẩn có thể phá hủy niêm mạc ruột non và ảnh hưởng đến sự hấp thu. Hỏi bác sĩ để kiểm tra mẫu phân nếu không có mỡ ở trong phân. Tập thể dục có thể là cần thiết để giải quyết tận gốc vấn đề.
Nếu phân của bạn có mùi sulfur hoặc mùi trứng và bạn bị tiêu chảy
Bạn có thể nhiễm giardia. Loại kí sinh trùng này thường trú ngụ trong nước sạch, chính vì thế nếu bạn đi bơi ở hồ, đi cắm trại hoặc uống nước chưa được lọc, bạn có thể nhiễm chúng. Bạn có thể mắc tiêu chảy từ nhiều tuần đến nhiều tháng, nhưng bạn vẫn cảm thấy khỏe. Bác sĩ có thể lấy mẫu phân làm xét nghiệm để chẩn đoán, điều trị cho bạn bằng kháng sinh nếu cần thiết.
Nếu phân rất…”gầy”, trông giống như một chiếc bút chì
Bạn đang bị táo bón hoặc đó là một dấu hiệu của ung thư trực tràng. Nếu bạn để ý thấy phân quá mảnh trong một đến hai ngày, nó có thể không phải là vấn đề. Nó có thể xảy ra nếu bạn bị táo bón và rặn nhiều, điều này ngăn cơ vòng hậu môn mở ra và làm hẹp đường cho phân ra ngoài. Thêm chất xơ vào bữa ăn có thể giải quyết vấn đề này.
Nhưng nếu chuyện này xảy ra trong một thời gian dài hàng tháng và phân tiếp tục nhỏ hơn vấn đề tiếp diễn, đó có thể là biểu hiện của bệnh ung thư trực tràng. Với ung thư trực tràng, khối u cố định, rắn và bao quanh trực tràng. Do vậy, có ít không gian để phân đóng cục, do đó phân rất mảnh và dài. Hãy đi khám tiêu hóa hoặc ung thư ngay lập tức.
Phân nhiều, lỏng và có màu xanh tảo biển
Bạn đang bị nhiễm Clostridium difficile (C. diff). Nó đang trở nên phổ biến và thưởng xảy ra sau một thời gian sử dụng kháng sinh. C. diff là một phần của hệ vi khuẩn chí trong đường ruột, nhưng uống kháng sinh có thể giết những lợi khuẩn vẫn giữ cho C.diff ở mức cân bằng. Hậu quả là vi khuẩn C. diff nhân lên không kiểm soát và gây nên những vấn đề về dạ dày, ruột non, dẫn đến mất nước. Những trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.
Bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán, điều trị và quyết định bạn có nên ngưng sử dụng kháng sinh hay không.
