Nhân kết thúc năm 2014, Tập đoàn y dược Healthcare Global (HG) Ấn Độ đã bình chọn, công bố danh sách Top 10 dược phẩm hứa hẹn nhất 2015. Theo HG, đây là những sản phẩm “cứu tinh” trị bệnh cứu người, dự kiến sẽ được đưa vào thương phẩm trong năm 2015.
1. Keytruda
Đầu tháng 9/2014, Cơ quan Quản lý Thực - Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê chuẩn thuốc Keytruda (pembrolizumab) do hãng Merck & Co. ở New Jersey, Mỹ, bào chế, dùng để điều trị nhóm bệnh u ác tính tiến triển hoặc chưa cắt bỏ, dùng các loại thuốc khác không tác dụng. Keytruda là liệu pháp điều trị thứ 6 được FDA phê duyệt từ năm 2011, bao gồm: ipilimumab (2011), peginterferon alfa-2b (2011), vemurafenib (2011), dabrafenib (2013), và trametinib (2013). Hiệu quả của Keytruda dựa vào nghiên cứu ở trên 170 người cho thấy khối u co lại, chi phí điều trị 12.500 USD/tháng. Ngoài ung thư da, thuốc còn có tác dụng đối với các dạng ung thư khác như: ung thư phổi và thận.
2. Vắcxin sốt xuất huyết
Cuối tháng 7/2014, Tập đoàn dược phẩm Sanofi của Pháp cho hay, họ đã thử nghiệm thành công loại vắcxin chứa 4 týp huyết thanh virút sốt xuất huyết (Dengue) tại Thái Lan. Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính có khoảng 50% dân số toàn cầu có nguy cơ phơi nhiễm virút Dengue. Kết quả giai đoạn nghiên cứu lâm sàng chính thức cho thấy vắcxin có khả năng bảo vệ 95,5% người bệnh ở thể nặng và giảm tới 80,3% nguy cơ nhập viện. Dự kiến sẽ có mặt trên thị trường vào nửa cuối 2015.
3. Sifalimumab
Năm 2015, tại Anh người ta sẽ đưa ra thương phẩm một loại thuốc trị lupus ban đỏ hệ thống (SLE), một loại bệnh tự miễn chưa rõ nguyên nhân, với đặc trưng xuất hiện các dạng tự kháng thể kháng lại các kháng nguyên, các kháng nguyên này trực tiếp phá hủy các tế bào và mô cơ thể và cuối cùng sinh ra viêm nhiễm. Sifalimumab nhắm vào interferon, một loại protein liên quan đến tình trạng viêm và cải thiện sức khỏe. Sifalimumab là một trong hai dược phẩm trị SLE, gồm mavrilimumab và sifalimumab, tất cả đều do công ty công nghệ nghệ sinh học AstraZeneca MedImmune bào chế.
4. LCZ696
LCZ696 kết hợp hai loại thuốc huyết áp, một chẹn thụ thể angiotensin II (ARB) và một ức chế neprilysin, gọi là sacubitril. Qua thử nghiệm cho thấy LCZ696 vượt trội hơn so với các chất ức chế ACE tiêu chuẩn trong điều trị suy tim. Đặc biệt, LCZ696 dung nạp tốt, và an toàn cho người bệnh. Trong thử nghiệm do Novartis tài trợ ở 8.400 bệnh nhân suy tim dùng LCZ696 hoặc enalapril cho thấy nhóm dùng LCZ696 giảm nguy cơ nhập viện vì suy tim tới 21% so với enalapril. Trong số 1.251 người chết vì bệnh tim trong quá trình thử nghiệm thì có 558 dùng LCZ696 (13,3%) và 693 dùng enalapril (16,5%). Novartis hiện đang được FDA thẩm định phê duyệt, dự kiến sẽ được có mặt trên thị trường vào cuối năm 2015.
5. Olysio
Hãng Johnson & Johnson vừa cho hay, năm 2015 tới đây họ sẽ đưa vào thương phẩm loại thuốc viêm gan C mạn tính có tên Olysio (simeprevir), dùng kết hợp với Sovaldi của hãng Gilead Sciences Inc. Việc kết hợp này cho phép không phải dùng đến liệu pháp điều trị tiêu chuẩn, kể cả interferon, thuốc tiêm có tác dụng phụ giống như cúm. Olysio là chất ức chế protease, ngăn chặn một loại protein đặc biệt cần thiết để nhân rộng virút viêm gan C và là chất ức chế protease thứ ba được FDA phê chuẩn để trị virút viêm gan C sau Victrelis (boceprevir) và Incivek (telaprevir).
6. Nivolumab
Nivolumab là sản phẩm của hãng Bristol-Myers Squibb (Anh) dùng điều trị bệnh ung thư da (u hắc tố) giúp người bệnh sống lâu hơn so với chỉ dùng hóa trị liệu. Trong thử nghiệm ở 107 người mắc bệnh, 80% đã di căn được tiêm nivolumab tĩnh mạch 2 tuần/lần trong 96 tuần. Kết quả, khối u của 33 người bệnh teo đi 50%, một số trường hợp khối u biến mất hoàn toàn, 7 người có sức khỏe ổn định, tức không xấu đi trong suốt nửa năm. 43% bệnh nhân sống được 2 năm, gần 60% bệnh nhân sống được 1 năm. Hiện tại, Bristol-Myers đã gửi đơn lên FDA xin phê duyệt, và hy vọng sẽ có quyết định cụ thể vào tháng 3/2015.
7. Kadcyla
Mới đây, FDA đã phê duyệt loại thuốc kadcyla hay ado-trastuzumab emtansine dùng cho nhóm mắc bệnh ung thư vú có hàm lượng các tế bào ung thư protein HER2 dương tính cao. Kadcyla, sản phẩm của hãng Hãng Roche Holding AG (Thụy Sỹ) bào chế sau 15 năm nghiên cứu và thử nghiệm. Phù hợp cho nhóm bệnh di căn giai đoạn cuối, các loại thuốc hiện có không phát huy tác dụng.
8. Palbociclib
Hãng dược phẩm Pfizer vừa tiến hành hàng loạt nghiên cứu về thuốc dùng cho người mắc bệnh ung thư vú tiến triển, có tên Palbociclib hay PD 0332991. Palbociclib được dùng với kết hợp với thuốc nội tiết Femara (Letrozole) cho hiệu quả cao hơn so với việc chỉ sử dụng Femara trong điều trị bệnh ung thư vú tiến triển (giai đoạn IV) ER dương tính và HER2 âm tính. Thực chất Palbociclib là một chất ức chế (CDK 4/6) nhằm giúp ngăn chặn quá trình tế bào ung thư phân chia và phát triển. Trong nghiên cứu giai đoạn đầu ở 165 phụ nữ mãn kinh chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú tiến triển dương tính ER và âm tính HER2, được điều trị bằng Femara kết hợp với placebo (thuốc vờ) hoặc Femara kết hợp với palbociclib. Kết quả, nhóm điều trị bằng Femara kết hợp với palboliclib sống thêm được 20,2 tháng trước khi khối u phát triển còn nhóm kia chỉ đạt 10, 2 tháng. Hiện Pfizer đang đệ đơn lên FDA xin phê duyệt, dự kiến sẽ có mặt trên thị trường vào nửa cuối năm 2015.
9. OFEV
OFEV (nintedanib) là sản phẩm của hãng Boehringer Ingelheim (Đức) đã được FDA chấp thuận dùng cho điều trị bệnh xơ hóa phổi tự phát (IPF), căn bệnh đến nay vẫn chưa có thuốc đặc trị. Qua các thử nghiệm lâm sàng cho thấy, thuốc có tác dụng làm chậm quá trình sự suy giảm chức năng phổi tới trên 50%.
10. Cyramza
Hãng dược phẩm Eli Lilly của Mỹ vừa hoàn tất viên nghiên cứu, sản xuất và thử nghiệm loại thuốc mới có tên Cyramza, được FDA phê duyệt cuối tháng 4/2014 dùng cho bệnh ung thư dạ dày, bệnh ung thư phổ biến thứ 5 trên thế giới và thứ 3 về tỉ lệ tử vong. Cyramza được dùng trong chế độ điều trị kết hợp cho nhóm bệnh nhân ung thư dạ dày tiến triển hoặc hoặc di căn hay trước hoặc sau khi hóa trị fluoropyrimidine hoặc kết hợp Platinum. Cyramza là một tác nhân ức chế, có tác dụng “bỏ đói khối u” bằng cách chặn việc cung cấp máu cho khối u. Qua thử nghiệm, thuốc có tính an toàn và hiệu quả cao. Những người được dùng Cyramza kéo dài thời gian sống trung bình 5,2 tháng so với 3,8 tháng ở nhóm dùng giả dược.
Khắc Nam (Theo DailyMail - 12/2014)
