Thanh Toàn
Trong tháng 10/2007, hàng chục hộ dân ở ấp 1, xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai mất ăn mất ngủ vì bị voi về phá hại hoa màu, nhà cửa (báo Sức khỏe & Đời sống đã có bài phản ánh). Đầu năm 2008, đến lượt người dân ở ấp 2 của xã lại hoang mang khốn khổ vì bị voi về phá hoa màu, cây trái...
 Anh Cường bên gốc xoài bị voi quật gãy. |
Theo phản ánh của người dân ấp 2, xã Phú Lý cho biết, trong các đêm cuối tháng 4 vừa qua, voi thường về vào lục lọi các gian bếp của nhà dân để ăn bắp, lúa hoặc ra vườn ăn cây trái. Đối với các căn nhà gỗ thì có lẽ do quen mùi gỗ nên voi sẵn sàng kéo, ủi sập các cột gỗ, vách ván. Do vậy, đối với dân nghèo thì thiệt hại khi bị voi ghé về thường nặng nề hơn.
Vào đêm 13/5 vừa rồi, có 3 con voi về vườn nhà ông Nguyễn Đình Lân hái trụi trái trên mấy cây mít, sau đó chúng ăn hàng chục cây chuối rồi quật ngã mấy cây dừa để ăn đọt non và trái. Tiếp đến, chúng vào nhà ông Võ Văn Trí ở gần đó ăn hết một bao lúa, vào nhà ông Phạm Hữu Trí ăn hết một bao bắp hạt và "tráng miệng" bằng hàng chục cây chuối ngoài vườn. Các khổ chủ trên đều ở nhà tường xây nên chỉ bị voi gây hại về hoa màu, cây trái. Anh Võ Văn Sơn làm vườn rẫy ở đây từ năm 1982 cho biết, có lúc voi về vườn nhà anh ngay từ 7 giờ tối. Chúng quật phá mấy cây dừa và không hiểu bằng cách nào lại ăn được sạch trơn cơm dừa trong trái. Nhưng có lẽ đau khổ nhất là các chủ vườn xoài ở giáp bìa rừng. Anh Đỗ Văn Cường có vườn xoài rộng khoảng 1,3 hécta đã ăn trái được 3 mùa. Trong đêm 28/4, voi đã về vườn xoài của anh Cường nhổ trốc gốc trên 50 cây, phá hư hại gần 150 cây khác và ăn hết vài tấn trái đang chờ thu hoạch. Anh Cường ước chừng bị thiệt hại khoảng 20 triệu đồng do mất thu hoạch và chưa tính được thiệt hại do số cây xoài bị chết. Nhưng điều làm anh âu lo nhất là, nếu bỏ tiền ra đầu tư chăm sóc lại vườn cây rồi lại bị "ông bồ" bất ngờ về phá hoại thì không biết sẽ sống ra sao. Vợ chồng anh Huỳnh Văn Út đầu tư trồng 6 hécta vườn xoài Thái Lan và chuẩn bị thu hoạch thì đàn voi đã "ghé thăm" và chúng đã ăn hết ước chừng 2 tấn trái và phá hư nhiều cây xoài đang cho trái. Với giá xoài đặc sản khoảng 20.000 đồng/kg, anh Út bị thiệt hại đáng kể.
Anh Đặng Văn Nhơn, trưởng ấp 2 cho biết trước đây voi chỉ về khu dân cư vào mùa khô, có lẽ vì trong rừng thiếu thức ăn. Thế nhưng gần đây voi lại về vườn rẫy của dân vào mùa thu hoạch trái cây. Chỉ khi nào trời mưa nhiều, mặt đất trở nên lầy lội thì voi mới không về làng. Khi nào trời nắng nhiều, mặt đất khô ráo thì voi lại xuất hiện. Voi lại thường về làng vào buổi tối cho đến gần sáng mới bỏ đi, do vậy người dân phải sơ tán con cái đi nơi khác làm ảnh hưởng không ít đến chuyện sinh hoạt, học hành của trẻ con.
Hiện tại, người dân ở xã rất hoang mang về tình trạng voi về làng thường xuyên hơn. Cũng có những đề xuất phương án ngăn ngừa voi về làng bằng cách đào hào sâu ngăn cách vùng sản xuất của dân với bìa rừng. Tuy nhiên, vấn đề là các ngành hữu quan cần sớm có biện pháp hữu hiệu để đưa đàn voi ra xa khu vực dân cư để người dân yên tâm sản xuất.