Tại buổi tọa đàm, ông Trần Đình Liệu - Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho rằng, cần phải phân ra hai loại, một là trốn đóng, hai là chậm đóng. Trốn là trốn hẳn và là hành vi nguy hiểm, tác động đến xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người lao động, môi trường sản xuất kinh doanh. Hiện nay chúng ta có khoảng 600 nghìn doanh nghiệp (DN), có khoảng 250 nghìn DN tham gia BHXH, việc trốn đóng ở các DN này phát hiện được ngay, còn hơn 300 DN có khoảng trên dưới 2 triệu, BHXH đang tập trung với ngành thuế, năm 2017 đã đi kiểm tra được 100 nghìn DN, gần 60 nghìn DN không còn trên địa bàn, còn lại một số DN còn rất ít lao động...
Ông Trần Đình Liệu thông tin thêm, Quốc hội đã cân nhắc rất kỹ và đưa 3 Điều 214, 215, 216. Như vậy, việc vi phạm hành vi đóng và hưởng được cụ thể hóa trong Bộ luật Hình sự thể hiện tính nghiêm trọng của các hành vi vi phạm. Các hành vi vi phạm như chiếm đoạt tiền BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp; lập hồ sơ giả hoặc làm sai lệch nội dung hồ sơ BHXH, hồ sơ Bảo hiểm thất nghiệp lừa dối cơ quan BHXH; dùng hồ sơ giả hoặc hồ sơ đã bị làm sai lệch nội dung lừa dối cơ quan BHXH hưởng các chế độ BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp.
Người lao động, công đoàn, doanh nghiệp cùng tham gia giám sát để bảo đảm quyền lợi hợp pháp.(Ảnh minh họa)
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm: Có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; chiếm đoạt tiền BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng… Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm: Chiếm đoạt tiền BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp 500 triệu đồng trở lên; gây thiệt hại 500 triệu đồng trở lên; người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.
Điều 215 quy định tội gian lận BHYT. Điều 216 quy định tội trốn đóng BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.
Đưa ra quan điểm của mình, tại buổi tọa đàm, ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết, hiện nay tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH rất phức tạp, bất khả kháng mới phải xử lý hình sự. Cần có khuyến cáo với DN, người lao động và cả cơ quan BHXH, đối với người lao động tăng cường đối thoại, bảo vệ quyền lợi của người lao động, BHXH có chức năng thanh tra, kiểm tra, xử lý đã, bất khả kháng mới xử lý hình sự, công khai, minh bạch các DN, công khai cả người đóng, chính người lao động, công đoàn, DN giám sát việc này. Có những DN rất tốt nhưng quá trình triển khai chưa được đôn đốc, nhắc nhở… nên có sự chậm trễ.
“Chúng ta tránh việc tạo ra sức ép với DN, DN cũng muốn tăng trưởng phát triển... Chúng ta phải thông cảm với DN trong cơ chế thị trường là rất khó khăn, phải tiết kiệm từng đồng để phát triển, có phát triển thì mới giữ được lao động. Cần phải phân tích kỹ đâu là nợ, chậm, chiếm dụng BHXH…”- ông Bùi Sỹ Lợi nói.