Công nhận mùa lễ hội năm nay, ngành văn hóa từ Trung ương tới địa phương đã có nhiều chấn chỉnh về tổ chức, hạn chế các sai lệch và đã có nhiều chuyển biến tích cực. Một số nghi lễ mang nét phản cảm như “chém lợn” quá dã man đã được lui vào hậu trường; chuyện xin Ấn đền Trần để mong phong quan tiến chức cũng chả còn ầm ĩ...
Việc lưu giữ những lễ hội truyền thống là cần nhưng cần hơn lại phải hiểu truyền thống đúng nghĩa, không nên phát huy truyền thống bằng cách nghĩ thô thiển. Có những lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như lễ hội ở xã Trấn Yên (Bắc Sơn, Lạng Sơn). Trong lễ hội này có phần rước linh vật sinh thực khí âm - dương mang ý nghĩa cầu an, cầu mùa, cho vạn vật sinh sôi nảy nở từ lâu đã có trong tín ngưỡng của người Việt đầu năm mới nhưng cách nhìn thô thiển đã biến linh vật thành dung tục với cách làm trần trụi y như thật được nhân lên kích cỡ với sơn màu lòe loẹt khiến mất linh và phản cảm.
Đáng báo động trong “mùa” lễ hội vừa qua là hiện tượng thiếu tính văn hóa với những sự kiện, hình ảnh khiến chính những người dự lễ khiếp sợ trước sự hỗn loạn, ẩu đả, tranh cướp, nhếch nhác và “chặt chém”! Những hình ảnh phản cảm tại các lễ hội đã lộ ra tính ích kỷ của một số người hôm nay vì tham và thiếu hiểu biết đã bất chấp cả những lễ nghi, phép tắc ở chốn thiêng liêng những mong cầu vinh, cầu lợi.
Hiện nước ta hàng năm có gần 8.000 lễ hội, trong đó trên 70% là lễ hội truyền thống thường tổ chức vào 2 tháng đầu năm. Mục đích của mọi lễ hội là chất keo bồi đắp lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết trong các tầng lớp nhân dân cùng đồng lòng cầu cho quốc thái dân an, trong đó có từng gia đình, cá nhân được hạnh phúc. Đó là giá trị của văn hóa truyền thống. Việc biến lễ hội để mưu cầu cho riêng mình và sẵn sàng chà đạp lên người khác để tranh cướp đâu phải là khách hành hương đúng nghĩa.
Tạm biệt “mùa” lễ hội những tháng đầu năm Bính Thân song mùa lễ hội tiếp tục lặp lại trong những tháng đầu năm tới. Hy vọng những tiêu cực không lặp lại khi chính quyền địa phương biết phát huy những yếu tố tích cực và ngăn chặn những yếu tố tiêu cực trong lễ hội truyền thống. Đặc biệt là việc giáo dục nâng cao ý thức cho người tham gia lễ hội, loại bỏ cái thói háo danh, ganh đua, vơ vét, tham lam quyền chức, bổng lộc của đời sống xã hội đã “đổ bộ” vào chốn tâm linh. Đặc biệt hơn nữa là các địa phương chấm dứt tư duy coi lễ hội là dịp “làm ăn”, là cơ hội để “moi tiền” của du khách thập phương.