Tôi 45 tuổi, gần đây tôi có cảm giác bị đau bỏng buốt vùng mặt bên phải, chủ yếu vùng trên cung mày và vùng gò má. Tôi đã đi khám và được chẩn đoán là đau dây thần kinh số V. Bác sĩ kê đơn cho tôi dùng một số thuốc trong đó có thuốc carbamazepin liều 600mg/ngày, tôi đọc hướng dẫn sử dụng và thấy ghi carbamazepin thuốc chữa động kinh. Tôi không bị động kinh sao tôi phải dùng thuốc này?
Vũ Văn Thêm (Ninh Bình)
Bình thường tế bào cơ thể nói chung, tế bào hệ thần kinh nói riêng hoạt động dựa trên sự khử cực tế bào, trong đó có sự hoạt động của kênh natri và kênh calci. Khi kênh natri mở ra, sự khử cực màng tế bào bắt đầu và xuất hiện điện thế hoạt động cho tế bào; sau đó kênh này tự động đóng lại rồi sẽ được khôi phục trở lại trạng thái hoạt động sau một thời gian nhất định. Carbamazepin là dẫn xuất của iminostilben, có tác dụng làm ổn định màng tế bào do làm chậm sự hồi phục kênh natri từ trạng thái không hoạt động về trạng thái hoạt động. Chính vì vậy, thuốc được coi là một trong những thuốc cơ bản trong điều trị động kinh cục bộ, động kinh co cứng – giật rung.
Ngoài tác dụng chống động kinh, thuốc còn có tác dụng với bệnh hưng - trầm cảm, với các bệnh lý đau do thần kinh; đặc biệt thuốc rất có tác dụng trong điều trị các bệnh đau do thần kinh như đau dây thần kinh số V (dây thần kinh sinh ba), đau trong bệnh zona, đau do giang mai thần kinh...
Tuy nhiên, khi dùng thuốc có thể gặp các tác dụng không mong muốn như kích thích, co giật, hôn mê; khi dùng kéo dài, thuốc gây chóng mặt, mất điều vận, nhìn lóa, nhìn đôi; gây thiếu máu bất sản, mất bạch cầu hạt; các phản ứng do dị ứng như viêm da, lách to, tăng bạch cầu ưa acid... ngoài ra có thể gây nôn, buồn nôn, rối loạn tim mạch. Cần thận trọng nếu phải phối hợp với các thuốc chống động kinh khác, các thuốc chuyển hóa qua gan, nhất là không được dùng cùng với erythoromycin (do gây tăng tác dụng và độc tính).
Thuốc không được dùng cho người mẫn cảm, người có tiền sử rối loạn máu và suy tủy, phụ nữ có thai, đặc biệt là ba tháng đầu của thai kỳ, người rối loạn dẫn truyền nhĩ thất.
Nguyễn Bạch