Theo Tổ chức Y tế Thế giới, số nam giới mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt (TTL) ở tuổi 60 chiếm 59%, ở tuổi 70 chiếm 76,9% và trên 80 tuổi chiếm 90%... Hiện nay, tuổi thọ dân số ngày càng cao cũng là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ nam giới mắc bệnh phì đại lành tính TTL tăng theo.
Phì đại lành tính tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt là cơ quan sinh dục nam chịu ảnh hưởng của hormon sinh dục nam (testosterone). Tuyến tiền liệt (TTL) tăng kích thước dần do ảnh hưởng của hormon testosterone từ lúc nam giới bước vào độ tuổi dậy thì. Bình thường TTL nam giới trưởng thành nặng khoảng 20 gam, ổn định đến năm 40 tuổi. Tuy nhiên tỷ lệ nam giới mắc bệnh phì đại TTL luôn rất cao khi họ bước qua tuổi trung niên (TTL phì đại nặng từ 30 gam đến hàng trăm gam).
Biểu hiện của tăng sinh lành tính TTL được thể hiện qua các triệu chứng đường tiết niệu dưới, bao gồm: triệu chứng đi tiểu không hết, tiểu ngắt quãng, tia nước tiểu yếu, tiểu phải gắng sức, đi tiểu nhiều lần... Tăng sinh lành tính TTL làm ảnh hưởng đến chất lượng sống của bệnh nhân, nhất là việc tiểu đêm khiến người bệnh không có giấc ngủ ngon.
Các bác sĩ tiến hành nút mạch cho bệnh nhân.
Nút động mạch TTL - một phương pháp điều trị mới
Để điều trị phì đại lành tính TTL hiện nay có 4 phương pháp:
Dùng thuốc, các thuốc như thuốc nhóm chẹn alpha - adrenergic, thuốc ức chế 5 alpha reductase, thảo mộc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc điều trị bằng thuốc chỉ là giải pháp tạm thời, không chữa được bệnh dứt điểm.
Điều trị xâm nhập tối thiểu như dùng sóng xung kích, cắt bằng kim qua niệu đạo; sóng âm...
Ngoại khoa: mổ nội soi qua niệu đạo; mổ mở, đốt bằng laser...; có thể gây các biến chứng như: xuất tinh ngược, bàng quang không tự chủ, bất lực, mất máu, nhiễm trùng...
Nút động mạch TTL (PAE - Prostate Artery Embolization): Phương pháp nút tắc động mạch TTL ban đầu chủ yếu được dùng để kiểm soát chảy máu sau phẫu thuật hoặc sinh thiết TTL. Sau đó bệnh nhân ngừng chảy máu và trọng lượng TTL giảm. Từ đó phương pháp này được áp dụng để điều trị phì đại lành tính TTL. Đây là một tiến bộ của can thiệp mạch máu trên thế giới được thực hiện ở nhiều nước trong khoảng 20 năm nay. Hiện đã có rất nhiều nước trên thế giới áp dụng thành công phương pháp này như Brazil, Bồ Đào Nha, Ý, Mỹ, Trung Quốc... Tại Việt Nam có 3 bệnh viện (BV) đã áp dụng thành công phương pháp này trên 28 bệnh nhân là BV Bạch Mai, BV Hữu Nghị Hà Nội và BV Đại học Y Hà Nội.
Để có thể thực hiện một ca nút động mạch TTL, bệnh nhân sẽ được khám lâm sàng như thăm trực tràng, siêu âm ổ bụng, trực tràng, chụp cộng hưởng từ..., trong đó chụp cộng hưởng từ xác định được bản đồ cấp máu cho TTL là chìa khóa thành công của kỹ thuật.
Sau khi tiến hành khám và đánh giá tình trạng bệnh của bệnh nhân có thể tiến hành nút động mạch TTL được hay không vì theo các chuyên gia thì những trường hợp mạch máu quá xơ vữa, ngoằn nghèo, việc nút động mạch TTL cũng khó thành công. Các bác sĩ cũng sẽ tiến hành thăm dò và loại trừ các bệnh khác có cùng triệu chứng đường tiết niệu như sỏi bàng quang, viêm bàng quang, viêm đường tiết niệu, ung thư TTL...
Dưới hướng dẫn của chụp mạch, các bác sĩ sẽ luồn ống thông vào từng động mạch chậu trong để chụp, rồi dùng ống thông cỡ nhỏ đi vào từng nhánh cấp máu cho TTL. Tiến hành kiểm tra chụp nếu đúng vị trí các bác sĩ sẽ bơm các hạt vi cầu vào để nút động mạch cấp máu cho TTL.
Ưu điểm của phương pháp là can thiệp tối thiểu, ít chảy máu, rút ngắn thời gian điều trị, không cần lưu ống thông bàng quang lâu, không mất chức năng phóng tinh, không xuất tinh ngược, không hẹp niệu đạo, không giới hạn về trọng lượng TTL...
Nút động mạch TTL là một phương pháp điều trị phì đại lành tính TTL mới, giúp các thầy thuốc và người bệnh có thêm một lựa chọn trong việc chữa trị căn bệnh khá phổ biến và gây nhiều phiền toái này của đấng mày râu.