Mỗi viên nén chứa chất ma túy mới được bán từ 200-500 ngàn đồng
Bên cạnh những loại ma túy truyền thống, thời gian gần đây qua công tác đấu tranh, công an một số địa phương phát hiện một số loại nghi là ma túy mới nên gửi mẫu giám định. Kết quả giám định tại Viện KHHS - Bộ Công an đã phát hiện loại chất ma túy mới trong các mẫu viên nén màu hồng. Theo Trung tâm Giám định ma túy thuộc Viện KHHS - Bộ Công an, đây là một dạng ma túy tổng hợp vừa mới xuất hiện, không nằm trong danh mục các chất ma túy tại Việt Nam mà Chính phủ quy định. Thiếu tá Hoàng Ngọc Mai, Giám định viên Trung tâm Giám định ma túy, Viện KHHS - Bộ Công an cho biết, trong viên này có 2 thành phần chất chưa có trong danh mục chất ma túy của Việt Nam là propylphenidate và acetylpsilocin. “Propylphenidate khi sử dụng vào gây kích thích thần kinh Trung ương. Còn acetylpsilocin khi sử dụng, cơ thể sẽ chuyển về psilocine là chất gây ảo giác cực mạnh có trong nấm hướng thần”.
Các giám định viên Trung tâm Giám định ma túy, Viện KHHS - Bộ Công an tiến hành giám định viên nến chứa chất ma túy mới.
Được biết, mỗi viên nén chứa chất ma túy mới này có giá bán ngoài thị trường là khoảng 200.000-500.000 đồng. Hiện, Bộ Công an cũng phối hợp với các cơ quan chức năng báo cáo Chính phủ bổ sung 2 chất này vào danh mục các chất ma túy, không để các đối tượng lợi dụng sơ hở vào việc sản xuất, mua bán trái phép.
Trước đó, theo thông tin lan truyền trong giới trẻ về một loại nấm ma túy. Qua phân tích cho thấy, loại nấm này có chứa psilocine và psilotcin - 2 hoạt chất nằm trong danh mục ma túy tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống. Hai hoạt chất psilocine và psilotcin chính là nguyên nhân gây ảo giác mạnh cho người dùng. 2 hoạt chất này nằm trong danh mục 1 - các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng cả trong y học lẫn đời sống xã hội của Nghị định số73/2018/ NĐ-CP quy định về danh mục chất ma túy và tiền chất.
Hàng trăm chất ma túy mới, công tác giám định gặp “vướng”
Theo Trung tá, TS. Đặng Văn Đoàn, Phó Viện trưởng Viện KHHS - Bộ Công an cho biết, trong những năm gần đây, qua công tác giám định và khám nghiệm hiện trường, lực lượng kỹ thuật hình sự phát hiện các đối tượng đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để sản xuất, mua bán các chất ma túy, chất hướng thần mới, trong đó có những chất chưa có trong danh mục chất ma túy, tiền chất của Chính phủ hoặc chưa từng xuất hiện tại nước ta. Đây là thủ đoạn lợi dụng việc các chất ma túy không có trong danh mục các chất ma túy tại Việt Nam, hoặc lần đầu tiên xuất hiện, để thực hiện các hành vi phạm tội: sản xuất, vận chuyển, buôn bán, sử dụng trái phép,... gây khó khăn cho công tác xử lý, đấu tranh đối với loại tội phạm này, đặc biệt gây khó khăn cho công tác giám định.
Hai chất ma túy mới được phát hiện nằm trong các mẫu viên nén màu tím hồng.
Sau khi danh mục các chất ma túy, tiền chất mới theo Nghị định số 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ ban hành có hiệu lực, số lượng chất ma túy được quản lý tăng lên gấp 2 lần so với trước (hiện có trên 500 chất). Việc cung cấp mẫu chuẩn phục vụ công tác giám định còn thiếu hoặc chưa có, chưa kịp thời. Đây là khó khăn lớn nhất trong công tác giám định.
Đối với những chất ma túy mới, các phương pháp giám định thông thường như: Phản ứng màu chưa được nghiên cứu, phương pháp sắc ký lớp mỏng và sắc ký khí không tiến hành giám định được, do không có mẫu chuẩn so sánh, để có thể kết luận khẳng định về các chất ma túy này hay như các chất ma túy mới khác đều phải dùng các phương pháp phân tích cấu trúc hóa học hiện đại như quang phổ hồng ngoại (FTIR), sắc ký khí ghép nối khối phổ kép(GC/MS/MS), sắc ký lỏng hiệu năng cao khối phổ đo thời gian bay GC-HPLC-MS(ToF),... mà chỉ có Viện KHHS - Bộ Công an mới đáp ứng được, còn hầu hết những chất ma túy nghi là ma túy mới, phức tạp đều vượt quá năng lực giám định của các Phòng Kỹ thuật hình sự Công an địa phương và phải chuyển về Viện KHHS để giám định. Hơn nữa, do chưa có nhận thức, hiểu biết đầy đủ về các loại ma túy mới, công tác khám nghiệm hiện trường, thu mẫu giám định của các cơ quan phòng chống tội phạm ma túy còn có những hạn chế như: lấy mẫu không đủ lượng, không đại diện,... dẫn đến gây khó khăn cho công tác giám định.
Để ngăn chặn sự lan rộng của các chất ma túy cũng như nâng cao hiệu quả công tác giám định ma túy, cần phải kiểm soát chặt chẽ các hóa chất, tiền chất có liên quan. Điều này rất cần sự phối hợp liên ngành giữa các bộ, ngành: Công an, Quốc phòng, Công Thương, Nông nghiệp, Y tế... để kiểm soát các nguồn chất có chứa ma túy, tiền chất. Bên cạnh đó, kịp thời cập nhật các thông tin liên quan đến tình hình ma túy trên thế giới, đặc biệt là các chất ma túy mới để chủ động trong việc giám định với các loại ma túy, phát hiện và ngăn chặn có hiệu quả với tội phạm ma túy.
