Hàng loạt vụ buôn lậu qua loại hình hàng quá cảnh đã bị cơ quan hải quan phát hiện trong thời gian gần đây đang cho thấy thủ đoạn buôn lậu táo tợn của các đối tượng. Từ các loại tân dược, ngà voi, vẩy tê tê, sừng tê giác cho đến các loại hàng đã qua sử dụng như: máy lạnh, máy giặt, xe gắn máy, linh kiện điện tử... đã được các đối tượng buôn lậu tuồn vào nội địa theo hình thức này.
Đưa đủ loại hàng lậu vào tiêu thụ nội địa
Thông tin từ Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về buôn lậu (C74) cho biết, qua công tác nắm tình hình các trinh sát phát hiện thời gian gần đây xuất hiện tình trạng một số loại tân dược có xuất xứ từ các nước châu Âu quá cảnh Việt Nam để chuyển sang nước thứ 3 nhưng thực tế lại xuất hiện trên thị trường nội địa. Nhận thấy việc nhập khẩu tân dược theo dạng này có nhiều điều khuất tất, bởi Campuchia là đất nước rất thông thoáng trong việc cấp phép nhập khẩu hàng hóa các loại nên có thể trực tiếp nhập khẩu mà không cần phải quá cảnh qua nước thứ 3, vì như vậy sẽ làm giá tăng cao.
Xác định đây có thể là chiêu của một số chủ hàng, Cục C74 đã chỉ đạo các phòng ban tăng cường trinh sát để vừa theo dõi chặt chẽ những chuyến bay từ nước ngoài về Việt Nam, đồng thời phối hợp với lực lượng công an, biên phòng cửa khẩu giám sát những lô hàng được vận chuyển qua lại biên giới tiếp giáp với Campuchia.
Rạng sáng ngày 9/5, khi chuyến bay từ Thổ Nhĩ Kỳ vừa đáp xuống sân bay Tân Sơn Nhất chưa được bao lâu thì đã có hàng chục chiếc xe đẩy chất đầy thùng tân dược được đưa đến khu vực kiểm tra an ninh và làm thủ tục hải quan để tiếp tục vận chuyển sang Campuchia, sau đó số thuốc này được đưa lên một chiếc xe tải chở thẳng lên cửa khẩu để tiếp tục làm thủ tục xuất.
Tuy nhiên, khi thủ tục vừa được làm xong thì những thùng hàng này được tráo rồi đưa sang một xe tải khác chạy thẳng vào kho hàng ở địa chỉ 488 đường Nguyễn Tất Thành, phường 18, quận 4, TP. Hồ Chí Minh. Ngay sau đó, các trinh sát Phòng 6, Cục C74 phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận 4 lập tức ập vào kiểm tra và phát hiện 41 thùng tân dược nhiều chủng loại, với tổng giá trị ước tính lên đến trên 5 tỷ đồng.
Lực lượng chức năng đang kiểm tra lô hàng thuốc tân dược (ảnh do cơ quan hải quan cung cấp).
Trước đó, vào tối 25/4, Cục C74 đã phối hợp với các đơn vị chức năng tiến hành kiểm tra kho hàng điện tử, điện lạnh rộng trên 1.000m2 trên đường Tây Lân, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng công an xác định trong kho chứa hàng trăm cục nóng, lạnh của máy lạnh cùng hàng ngàn quạt máy, tủ lạnh, nồi cơm điện, máy giặt đã qua sử dụng (đây là các mặt hàng cấm nhập khẩu vào Việt Nam). Không chỉ các loại hàng tân dược, điện lạnh, điện tử, hiện nay các loại ngà voi, vảy tê tê và sừng tê giác có xuất xứ từ các nước châu Phi cũng được giới buôn lậu tìm cách tuồn về Việt Nam theo con đường quá cảnh. Cụ thể, Cục C74 phối hợp với Cục Chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan đã phát hiện 4 container bên trong có chứa gần 6 tấn ngà voi trị giá hàng trăm tỷ đồng do Công ty TNHH-TM-DV Diệu Tiên có trụ sở tại quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh nhập khẩu qua cảng Cát Lái.
Phá niêm phong, đánh tráo hàng
Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất, Chi cục đã bóc gỡ một thủ đoạn buôn lậu mới khi các doanh nghiệp lợi dụng tuyến đường hàng hóa quá cảnh đi Campuchia để buôn lậu. Cơ quan hải quan đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tuyến đường này và liên tiếp phát hiện, bắt giữ nhiều vụ buôn lậu, trong đó có những vụ đối tượng phá niêm phong, đánh tráo hàng ngay trên đường vận chuyển, thẩm lậu vào nội địa để tiêu thụ hoặc vận chuyển hàng đến Campuchia rồi tìm cách quay ngược trở lại bằng các tuyến đường bộ giữa Campuchia và Tây Ninh, An Giang hoặc Bình Phước... để thẩm lậu vào Việt Nam tiêu thụ.
Liên quan đến thủ đoạn núp bóng hàng quá cảnh để buôn lậu, Trung tá Trần Thanh Hiển - Phó Cục trưởng Cục C74 cho biết, theo Quyết định số 37 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư liên tịch số 08, hàng quá cảnh trung chuyển chỉ cấm vũ khí, ma túy và những loại chất thải nguy hại và Luật Thương mại cũng quy định đối với hàng trung chuyển là một loại hàng quá cảnh và điều kiện cho phép qua lãnh thổ Việt Nam phải có giấy phép của Bộ Công Thương. Theo đó, hàng hóa quá cảnh là dạng tạm nhập để tái xuất sang nước thứ 3, được xếp vào luồng vàng (luồng ưu tiên) nên khi các chủ hàng đến làm thủ tục nhận hàng thì hải quan chỉ kiểm tra trên vận đơn và tờ khai chứ không thể mở ra để kiểm tra bên trong các container được.
Đa số các loại hàng hóa này đều được khai là xuất sang Campuchia và một vài nước khác, nhưng thực tế thì họ lén bốc dỡ hàng xuống tiêu thụ tại nội địa, sau đó đưa một số hàng hóa có giá trị thấp vào để đối phó có hàng rồi niêm phong, kẹp chì các container lại, kéo qua biên giới để được xác nhận trong hồ sơ tại hải quan cửa khẩu. Một số khác thì cho chuyên chở lòng vòng từ cảng này sang cảng khác rồi tìm cơ hội đưa vào thị trường. Với cách làm này, đối tượng buôn lậu đã tuồn một lượng lớn hàng hóa thuộc diện cấm nhập vào thị trường nội địa gây tổn hại trực tiếp đến nền sản xuất trong nước. Cục C74 đã chỉ đạo các phòng ban nghiệp vụ tập trung lực lượng phối hợp với các cơ quan chức năng đấu tranh ngăn chặn, kiên quyết xử lý đối với những đối tượng buôn lậu.