Nơi người dân “tự khóa mình”
Rạng sáng 2/7, một vụ hỏa hoạn bắt nguồn từ cửa hàng giày tầng 1 khu tập thể cũ A11 ở Thanh Xuân Bắc khiến hàng trăm người hoảng loạn. Ngọn lửa thiêu rụi một số tài sản và khiến hàng chục người dân mắc kẹt trong lo âu bởi đang chìm vào giấc ngủ sâu. Rất may, lực lượng PCCC đã kịp thời ứng cứu nên không gây thiệt hại về người.
Hà Nội là một trong những địa phương tồn tại nhiều chung cư cũ nhất cả nước. Theo thống kê, Hà Nội hiện có khoảng 1.500 chung cư cũ, có quy mô từ 2 - 5 tầng, đa số được xây dựng từ năm 1960 đến cuối những năm 1980. Số lượng chung cư cũ tập trung nhiều nhất tại các quận: Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân… Do đều được xây dựng cách đây vài chục năm cho nên các chung cư này hiện đã hết niên hạn sử dụng, nguy cơ xảy ra sự cố rất lớn. Đặc biệt, ở hầu hết các khu chung cư cũ, nhiều hộ dân tiến hành sửa chữa, cải tạo, cơi nới khiến tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Đặc biệt, nguy cơ hỏa hoạn hiện rõ khi những trang thiết bị cơ bản nhất đều thiếu.
Nỗi lo lớn nhất của những hộ dân sinh sống trong các khu nhà này chính là nguy cơ xảy ra hỏa hoạn. Hành lang thoát nạn vốn chỉ có một cầu thang bộ lại thường xuyên bị lấn chiếm mỗi nhà một ít. Hệ thống dây dẫn điện câu mắc chằng chịt cùng với khu bếp nấu cơi nới.
Phía trước thì vậy, phía sau, người dân đều mở các “lồng sắt” để có thêm diện tích sinh hoạt. Họ coi như đã tự nhốt mình khi có biến cố. Đã vậy, rất nhiều hộ vẫn sử dụng lò than, quạt bếp ngay dưới các cầu thang khu tập thể. Một số hộ dân vẫn duy trì “nếp nhà” truyền thống là đốt vàng mã ở hành lang trước cửa nhà. Mỗi lần họ nổi lửa là hàng xóm phải đứng… canh chừng.
Quy định cũng “bó tay”
Với địa bàn nhiều khu tập thể cũ tại một số quận nội thành hiện nay, thực tế cho thấy, việc hạn chế cháy, nổ tương đối khó khăn, phức tạp.
Theo các nhà quản lý, công tác đảm bảo an toàn PCCC tại các khu tập thể cũ còn không ít tồn tại, khó khăn do nhiều công trình được xây dựng trước thời điểm Luật PCCC và các văn bản hướng dẫn thi hành có hiệu lực. Do đó, không thực hiện thẩm duyệt thiết kế và nghiệm thu về PCCC.
Thiếu các chế tài bắt buộc, còn lại chỉ là các giải pháp tuyên truyền, vận động với hiệu quả tương đối hạn chế. Ngoài vận động người dân cắt bỏ các “lồng sắt”, đối với khu chung cư cũ như Nguyễn Công Trứ, tập thể cũ Lò Đúc, Quỳnh Lôi…, lực lượng cảnh sát khu vực những ngày này tập trung tuyên truyền về an toàn PCCC để người dân nâng cao ý thức, chủ động tạo lối thoát nạn tại các lồng sắt ở ban công nhà mình.
Theo đánh giá của Cảnh sát PCCC TP. Hà Nội, những ngày qua, thời tiết nắng nóng là tác nhân quan trọng có thể gây cháy nổ bất cứ lúc nào. Cùng với đó là ý thức người dân trong sinh hoạt, cuộc sống đã làm gia tăng số vụ cháy. Hơn lúc nào hết, an toàn cháy nổ ở các khu tập thể cũ đang trông chờ chủ yếu vào ý thức người dân.