Do đột biến, tổn thương gen trong cơ thể, các tế bào ung thư là những tế bào bất thường không có chức năng, được sản xuất phát triển ồ ạt và nhân lên mạnh mẽ không tuân theo qui luật nào, vượt qua ngoài tầm kiểm soát của cơ thể nên việc điều trị gặp phải rất nhiều khó khăn. Các liệu pháp điều trị thông thường giúp tiêu diệt các tế bào ung thư nhưng cũng làm tổn thương các tế bào khỏe mạnh. Do đó, các nhà khoa học trên thế giới đã và đang không ngừng tìm tòi, nghiên cứu liệu pháp, chiến lược mới để việc điều trị ung thư ngày càng tối ưu hơn.
Liệu pháp biến đổi tế bào ung thư tự hủy
Các tế bào miễn dịch CD8 T đang tấn công các tế bào ung thư
Micheal R. King, nhà nghiên cứu kỹ thuật y sinh học tại Cornell University (Mỹ) cho biết: “Về bản chất, tế bào ung thư rất khó bị tiêu diệt vì chúng có chứa các biến thể gen của chính tế bào bị biến đổi, rất giống với tế bào bình thường, do vậy nó rất khó để lựa chọn liệu pháp tiêu diệt tế bào ung thư mà không làm hại đến tế bào khỏe mạnh.”. Vì lý do này, ông cùng đội ngũ của mình ưu tiên tìm kiếm một vũ khí mới để tiêu diệt tế bào ung thư với tên gọi “những viên đạn”, lựa chọn để đẩy chúng tự chết giống với tế bào bình thường (thiết lập chương trình tự chết của tế bào ung thư).
Sau tất cả, “lập trình để tế bào tự chết” là một chiến lược thuận theo tự nhiên nhất để điều trị ung thư, giống như tế bào bình thường, tế bào ung thư sẽ già đi và chết rụng, nhờ đó ngăn được sự di căn ung thư. Ông King cho hay “Tất cả các tế bào đều được lập trình để chết khi nó không còn hữu dụng, cũng để ngăn ngừa sự phát triển quá mức hay phải chịu tổn thương từ chính AND của mình”. Thế nhưng, theo đánh giá của các nhà khoa học, liệu pháp này cũng có những khuyết điểm, và nghiên cứu của ông chỉ hướng đến “khôi phục lại các chức năng chính của tế bào”.
Trong phòng thí nghiệm của mình, ông King và các cộng sự đang cố gắng đưa protein TRAIL vào trong tế bào bạch cầu thông qua máu hoặc hệ thống lympho rồi đến tến tế bào ung thư. Protein TRAIL kích hoạt bộ máy của tế bào, khiến các tế bào ung thư tự động chết rụng. Sau khi nhận được tỉ lệ thành công là 60% trong thí nghiệm với chuột, thử thách bây giờ là “chứng minh liệu pháp đó hoạt động an toàn trên những động vật lớn hơn, trên con người, và chúng ta đã và đang làm. Cố gắng thích ứng với điều trị tuyến tiền liệt, đại tràng và ung thư vú, những bệnh phổ biến nhất ở phương Tây”.
Cô lập kẻ thù giảm thiểu nguy cơ di căn do ung thư
Bên cạnh phương pháp trên, các nhà chiến lược, bác sĩ chuyên khoa ung thư đang cân nhắc lựa chọn phương án cô lập kẻ thù thay vì tiêu diệt chúng, một phương án khác để điều trị triệt để ung thư mà không tác động đến một kỳ tế bào khỏe mạnh nào. Chúng ta đều biết, điều nguy hiểm nhất của ung thư chính là khả năng xâm lấn cho phép chúng đi đến bất kì bộ phận nào trên cơ thể, hiện tượng đó được gọi là “sự di căn”. Về phương diện này, những con số đã chỉ ra: 90% số người chết do bệnh ung thư bởi nguyên nhân di căn này.
Thực tế trong hầu hết các ca bệnh, việc phẫu thuật không thể loại trừ đi toàn bộ mô bệnh, nguyên nhân do các tế bào bệnh đã lan rộng khắp cơ thể. Nếu khả năng di động của tế bào máu bị chặn lại hay bị ngăn cản bởi sự tạo thành các mao mạch và động mạch để đi vào dòng máu, không chiếm được mô mới, ung thư rất khó để phát triển. Một cách khác để ngăn chặn sự phát triển của ung thư bằng cách chặn protein có tên gọi là THSB2. THSB2 theo như nghiên cứu gần đây bởi Viện Francis Crick (UK) cho phép tế bào ung thư tạo môi trường thích hợp, tại đó chúng phát triển và hình thành các mô ung thư.
Liệu pháp miễn dịch
Đây là phương pháp khả quan thứ 3 được đề cập có thể kết thúc cuộc chiến chống lại ung thư của con người. Phương pháp này đặc biệt ở chỗ, hệ thống miễn dịch của con người được huấn luyện để nhận diện các mô ung thư và tiêu diệt chúng, tương tự với cách cơ thể chống lại vi khuẩn, vi rút hay các vi sinh vật khác.
Liệu pháp miễn dịch này được định nghĩa bởi ông Charles Drake, đồng quản lý của Immunology Division of the Sidney Kimmel Comprehensive Cancer Center, tại đại học John Hopkins University (Mỹ). Công nghệ này đã được thực hiện và đang phát triển rất nhanh thành một phương pháp nghiên cứu phổ biến trong cuộc chiến chống lại ung thư hiện đại.
Ông Drake vẫn đang trong cuộc nghiên cứu hàng đầu về liệu pháp miễn dịch chống lại ung thư thận, ông cũng đã thừa nhận rằng mình không chắc chắn về nó khi mới bắt đầu. “Chúng tôi đã sợ, từ khi tiềm năng đến khi có dấu hiệu rất tích cực, đó là lý do tại sao chúng tôi bắt đầu một cách từ từ”. - phát ngôn bởi các nhà nghiên cứu và những người trong cuộc thử nghiệm đầu tiên của ông Drake sử dụng thuốc được gọi là nivolumab. May mắn thay, kết quả thu được rất tích cực, và chỉ trong vài tháng sử dụng, họ đã có thể làm các mô ung thư của bệnh nhân đầu tiên hoàn toàn thuyên giảm. Thêm một điều tích cực nữa, liệu pháp này rất ít tác dụng phụ hơn nhiều so với các liệu pháp thông điều trị thông thường.
Kể từ đó, liệu pháp miễn dịch đã và đang được chấp thuận để sử dụng trong điều trị ung thư thận, khối u ác tính hay ung thư da và các loại ung thư ở đường hô hấp. Tuy nhiên liệu pháp này vẫn còn những vấn đề cần nghiên cứu và khắc phục: nó không hoạt động trên tất cả các bệnh nhân, nên một trong những thử thách cho ông Drake và các nhà nghiên cứu khác, làm sao cho hiểu được nó hoạt động trên cấp độ tế bào như nào, làm sao để tính toán được trong lâm sàng và đơn giản hóa nó để mọi cá nhân đều có thể hưởng lợi từ liệu pháp này”.
Tế bào ung thư (trái) và tế bào bình thường (phải)