Bài 3: một số loại vaccin và tính an toàn của vaccin dùng trong chương trình TCMR cho trẻ em
Vaccin BCG phòng bệnh lao
Bệnh lao là bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp, ở trẻ nhỏ có thể mắc lao màng não rất nguy hiểm.
Tiêm vaccin phòng lao cho trẻ trong vòng 1 tháng sau khi sinh sẽ góp phần làm giảm nguy cơ mắc bệnh lao.
Tính an toàn của vaccin và phản ứng sau tiêm:
Phần lớn trẻ em đều có phản ứng tại chỗ tiêm. Thông thường, ngay sau khi tiêm vaccin BCG, thường xuất hiện nốt nhỏ tại chỗ tiêm và biến mất sau 30 phút. Sau khoảng 2 tuần, xuất hiện một vết loét đỏ có kích thước bằng đầu bút chì. Sau đó 2 tuần, vết loét tự lành để lại một sẹo nhỏ có đường kính 5mm. Điều đó chứng tỏ trẻ đã có miễn dịch.
- Phản ứng nặng như nhiễm lao sau tiêm BCG hiếm gặp.
Vaccin DPT phòng bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván
Bệnh bạch hầu là bệnh truyền nhiễm, lây qua đường hô hấp, gây biến chứng nặng ở tim, thần kinh.
Bệnh ho gà là bệnh truyền nhiễm, lây qua đường hô hấp, dễ gây tử vong ở trẻ nhỏ.
Bệnh uốn ván là bệnh nhiễm trùng nhiễm độc do vi khuẩn xâm nhập qua vết thương hở.
Tính an toàn của vaccin và phản ứng sau tiêm:
Những phản ứng sau khi tiêm DPT thường nhẹ. Thường gặp là:
Sốt. Có thể tới một nửa số trẻ em sau tiêm DPT bị sốt vào buổi tối. Sốt có thể hết sau 1 ngày. Cần lưu ý là sốt xuất hiện sau 24 giờ có thể không phải là do phản ứng đối với vaccin DPT.
Đau. Có thể tới một nửa số trẻ có thể bị đau, nổi ban, sưng tại chỗ tiêm.
Những phản ứng nghiêm trọng hơn như co giật, phản ứng quá mẫn thường hiếm gặp.
Không có bằng chứng nào cho thấy vaccin DPT là nguyên nhân gây nên những rối loạn thần kinh nghiêm trọng, ví dụ như viêm não.
Vaccin phòng bệnh bại liệt
Bệnh bại liệt là bệnh truyền nhiễm lây qua đường tiêu hoá, bệnh có thể để lại di chứng liệt suốt đời.
Để phòng bệnh bại liệt cần uống đủ 3 liều vaccin bại liệt (OPV).
Tính an toàn của vaccin và phản ứng sau tiêm:
Rất ít có phản ứng phụ. Chỉ có khoảng dưới 1% tổng số người uống vaccin có biểu hiện đau đầu, tiêu chảy hoặc đau cơ.
Nguy cơ về liệt do vaccin là rất nhỏ.
Vaccin phòng bệnh viêm gan B
Viêm gan B là bệnh rất dễ lây. Bệnh thường gây nên xơ gan, ung thư gan.
Bệnh có thể phòng được bằng cách tiêm đủ 3 liều vaccin viêm gan B.
Tính an toàn của vaccin và phản ứng sau tiêm:
- Vaccin viêm gan B là vaccin rất an toàn.
- Những phản ứng nhẹ có thể gặp như: đau, đỏ hoặc sưng nhẹ tại chỗ tiêm.
Vaccin phòng bệnh sởi
Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm lây nhanh qua đường hô hấp, ở trẻ em bệnh gây suy giảm miễn dịch nên dễ biến chứng gây viêm phổi, tiêu chảy.
Bệnh có thể phòng được bằng cách tiêm 2 liều vaccin sởi.
Những phản ứng nhẹ do vaccin thường ít gặp, có thể là:
Sốt, ban: trẻ có thể có biểu hiện sốt sau khi tiêm 5 - 12 ngày và sốt kéo dài 1 đến 2 ngày. Các triệu chứng này nhẹ hơn rất nhiều so với trường hợp mắc sởi.
Vaccin phòng bệnh uốn ván
Những phản ứng nhẹ do vaccin uốn ván gồm:
Đau nhẹ, sưng tấy nhẹ tại chỗ tiêm.
Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc giaViện vệ sinh dịch tễ Trung ương