Nguy cơ tử vong 90% vẫn cứu sống
Khoảng 22h ngày 16/9/2016, BV Đa khoa khu vực (ĐKKV) Hưng Hà, tỉnh Hưng Yên chuyển bệnh nhân T.V.D (nam, 53 tuổi) lên Khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai với chẩn đoán: chảy máu dưới nhện.
ThS.BS Lương Quốc Chính, khoa Cấp cứu A9 cho biết: Trước khi vào Khoa Cấp cứu A9 khoảng 9 giờ, bệnh nhân đột ngột hôn mê sâu, được gia đình đưa vào cấp cứu tại BV ĐKKV Hưng Hà. Tại đây, bệnh nhân đã được đặt ống nội khí quản, thở máy,… chụp phim cắt lớp vi tính sọ não cho kết quả hình ảnh chảy máu dưới nhện, chảy máu não thất và giãn não thất cấp. Bệnh nhân được chuyển lên Khoa Cấp cứu A9 lúc 22h cùng ngày trong tình trạng hôn mê sâu (GCS 5 điểm), sốt cao 39 độ C, mạch 100 lần/phút, huyết áp 130/80 mmHg, không rõ liệt thần kinh khu trú, đồng tử hai bên đều (kích thước 2 mm, phản xạ với ánh sáng yếu), đã được đặt ống nội khí quản và thở máy.
Các bác sĩ BV Bạch Mai cho biết, dựa vào tình trạng lâm sàng và phim chụp cắt lớp vi tính sọ não, các bác sĩ đánh giá được điểm Hunt-Hess bằng 5 và phân loại theo Fisher bằng 4. Phim chụp cắt lớp vi tính đa dãy (MSCT) chưa thấy tổn thương dị dạng mạch máu não vỡ. Với kết quả lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh này, bệnh nhân có nguy cơ tử vong rất cao, điểm Hunt-Hess bằng 5 thì tỷ lệ tử vong có thể chiếm tới 90%. Lúc này, gia đình cũng rất hoang mang sau khi được bác sĩ giải thích về tình hình bệnh tật của người bệnh, và sau một thời gian ngắn thảo luận, gia đình đã thống nhất xin cho bệnh nhân về nhà để chết.
Bệnh nhân D. nguy cơ tử vong 90%, gia đình xin về chờ chết nhưng vẫn được các bác sĩ hồi sinh ngoạn mục.
Tuy nhiên, nhận thấy mặc dù bệnh nhân có tình trạng rất nặng, nguy cơ tử vong cao, nhưng mạch và huyết áp của bệnh nhân vẫn ổn định, đồng tử hai bên còn khá tốt, các bác sĩ đã quyết định nói chuyện, khuyên răn và động viên gia đình để bệnh nhân lại điều trị, chấp nhận việc bệnh nhân có thể tử vong tại BV để có được cơ hội cứu sống bệnh nhân.
Đáng mừng, sau khi được mổ dẫn lưu não thất ra ngoài khoảng 1 ngày, ý thức bệnh nhân cải thiện rõ, mặc dù còn chậm chạp nhưng có thể làm theo lệnh (GCS 10 điểm). Chiều tối 19/9, bệnh nhân được chụp mạch não số hóa xóa nền (DSA) phát hiện thấy phình động mạch tiểu não trên bên phải vỡ, và đã được can thiệp bằng 2 coils để bít tắc túi phình động mạch não vỡ cầm máu. Dự kiến trong vài ngày tới, bệnh nhân sẽ có thể hồi phục hoàn toàn và về đoàn tụ với gia đình. Kết quả này là sự nỗ lực rất lớn của gia đình người bệnh, của nhân viên y tế (bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên...) Khoa Cấp cứu A9 và Khoa Chẩn đoán Hình ảnh, BV Bạch Mai.
Xin về chờ chết vì "tưởng không qua khỏi..."
Trường hợp khác, bệnh nhân N.D.L, nam, 71 tuổi, vào BV Bạch Mai ngày 21/2/2016 vì khó thở. Tiền sử bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính từ 10 năm nay, có đi khám và điều trị ngoại trú thường xuyên. Trước đó, bệnh nhân xuất hiện khó thở nhiều sau gắng sức, kèm theo có ho khạc đờm đục, không sốt, không đau ngực. Gia đình đưa bệnh nhân đi khám và nhập viện.
Buổi chiều ngày 23/2/2016, sau khi đi vệ sinh thì đột ngột xuất hiện suy hô hấp và ngừng tuần hoàn. Ngay lập tức, y bác sĩ đã tiến hành cấp cứu (ép tim ngoài lồng ngực, bóp bóng có oxy qua mask, tiêm thuốc adrenalin...), khoảng 5 phút sau thì tim đập lại, bệnh nhân được đặt ống nội khí quản, thở máy và chuyển xuống khoa Cấp cứu A9 của BV. Tại đây, ThS. Chính là người tiếp nhận bệnh nhân trong tình trạng hôn mê sâu (GCS: 7 điểm), thở máy, mạch: 120 lần/phút, huyết áp: 120/60 mmHg (lúc này đang duy trì thuốc vận mạch), không có liệt khu trú, kích thước đồng tử: 2 mm (đều hai bên, PXAS yếu), nghe phổi thông khí đều hai bên và có nhiều ran rít và ngáy, tim nhịp nhanh...
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân tại khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai.
Xét nghiêm chính trước khi ngừng tuần hoàn bao gồm: khí máu (pH: 7,4; PCO2: 47 mmHg; PO2: 113 mmHg; HCO3-: 29,1 mmol/lít; thở oxy kính mũi 3 lít/phút). Điện tâm đồ: Rung nhĩ nhanh, tần số thất 147 lần/phút, block nhánh phải không hoàn toàn. Xét nghiệm chính sau khi ngừng tuần hoàn bao gồm: Troponin T (ng/ml) hàng ngày (lần lượt là: 0,143; 0,257; 0,19; 0,175); proBNP (pmol/l) hàng ngày (lần lượt là: 121,9; 197,2; 122,4; 221,3). Điện tâm đồ: Nhịp xoang đều, tần số 93 lần/phút.
Ngay buổi chiều cùng ngày, bệnh nhân được tiến hành ngay kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy do các BS. Nguyễn Tuấn Đạt và BS. Nguyễn Hữu Quân với nhiệt độ mục tiêu là 33 độ C trong 24 giờ, sau đó cai dần. An thần, giãn cơ và thở máy...
Đến ngày điều trị thứ 7, bệnh nhân đã hoàn toàn tỉnh táo, đã thôi thở máy và rút ống nội khí quản, thở oxy qua kính mũi, và có thể nói chuyện được.
Đến khi bệnh nhân hồi phục sức khoẻ, gia đình mừng mừng tủi tủi nói với các bác sĩ rằng: “Trước đó, do không hiểu, gia đình em sợ bố không qua khỏi nên đã họp bàn. Sáng nay mọi người lên viện rất đông để tính xin bệnh viện cho ông được về nhà,… Giờ thì, em mừng quá bác sĩ à".
ThS. Lương Quốc Chính cho biết: "Trong cấp cứu và hồi sức, trước bất cứ trường hợp bệnh nhân nặng nào và gia đình có ý muốn xin về để chết thì người bác sĩ bao giờ cũng hết sức cân nhắc. Những trường hợp bệnh nặng, không chữa được, nguy cơ tử vong trong BV ngay trước mắt, thì tâm lý người Việt bao giờ cũng muốn xin người bệnh về để được chết tại nhà.
Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bệnh nặng, vẫn có khả năng hồi phục cho dù nhỏ nhất, nhưng gia đình vẫn nhất định xin về với vô vàn lý do và không có đủ kinh phí theo đuổi điều trị… thì chắc chắn một điều rằng nhân viên y tế bao giờ cũng nói chuyện, động viên và khuyên răn người nhà nên cố gắng. Thậm chí, chính nhân viên y tế là người trực tiếp đứng ra lo liệu hoặc “bật đèn xanh” nhằm tạo điều kiện (ít nhất về mặt thông tin) để gia đình có thể kêu gọi các quỹ từ thiện, các tổ chức, các cá nhân… có lòng hảo tâm giúp đỡ cho gia đình.
Đã có không ít trường hợp bệnh nhân nặng, gia đình có ý định xin về để chết, nhưng nhờ sự tư vấn, khuyên răn và động viên, gia đình đã quyết tâm để bệnh nhân lại BV điều trị. Kết quả thật ngoạn mục, bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn".
