Tiếp tục chương trình làm việc, ngày 29/3, Quốc hội làm việc tại hội trường thảo luận các báo cáo công tác nhiệm kỳ 2011-2016 của Chủ tịch nước; Chính phủ; Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao; Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao.
Chủ tịch nước tạo dựng niềm tin của người dân với tương lai của đất nước
Tại buổi thảo luận, nhiều đại biểu (ĐB) cho rằng, nhiệm kỳ qua Chủ tịch nước Trương Tấn Sang luôn có nhiều đóng góp trong vai trò Nguyên thủ quốc gia; gắn bó với cử tri, tạo dựng niềm tin của người dân với tương lai của đất nước; có thái độ cương quyết bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ. ĐB Nguyễn Anh Sơn (Nam Định) nhấn mạnh, Chủ tịch nước đã thực hiện tương đối tốt chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của mình với 3 điểm sáng: Với cương vị Trưởng ban Cải cách Tư pháp, Chủ tịch nước đã đặc biệt quan tâm đến xây dựng, thể chế hóa những quy định của pháp luật. Nhờ vậy, hệ thống tư pháp ngày càng hiện đại, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế trong tình hình mới. “Hoạt động đối ngoại của Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước trong nhiệm kỳ vừa qua đã góp phần quan trọng nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Hình ảnh Việt Nam ngày càng được khẳng định tại khu vực và thế giới”, ĐB Sơn nói điểm sáng tiếp theo. Điểm nổi bật nhất mà ĐB Sơn lưu ý là trong hoạt động thực tiễn, Chủ tịch nước đã rất quan tâm, gần gũi với nhân dân, chăm lo cho đời sống của nhân dân, đặc biệt là nhân dân vùng sâu, vùng xa, khó khăn. “Cử tri nói rằng, hình ảnh Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước khi xuống với dân thể hiện hình ảnh rất tốt đẹp của lãnh đạo, của Đảng, Nhà nước, tạo dựng niềm tin của người dân với chế độ, tương lai tươi sáng của đất nước”, ĐB Sơn nói.
ĐB Nguyễn Anh Sơn (Nam Định) nhấn mạnh: Hoạt động đối ngoại của Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước trong nhiệm kỳ vừa qua đã góp phần quan trọng nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Đánh giá chung, ĐB Bùi Văn Phương (Ninh Bình) cho rằng, các báo cáo đã thể hiện tinh thần cầu thị, không đổ lỗi cho khách quan. “Chủ tịch nước đã tận tâm tận tụy phụng sự Tổ quốc, nhân dân, phát huy vai trò nêu gương trước Đảng, trước bộ máy nhà nước; đóng góp lớn vào tiến trình phát triển. Tuy nhiên, vai trò thống lĩnh các lực lượng vũ trang của Chủ tịch nước cũng như vai trò trong chỉ đạo các vấn đề quốc kế dân sinh (vay nợ quốc tế, giám sát nguồn vay, đảm bảo an toàn nợ công) thì chưa rõ, có phần do chưa có quy định cụ thể”, đại biểu Bùi Văn Phương nói.
“Chạy ai, ai chạy ?” chưa có câu trả lời
Đồng tình với những nhận xét khái quát trong các bản báo cáo, ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) đề nghị Chủ tịch nước, Chính phủ phân tích, đánh giá sâu sắc hơn quá trình tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật; đặc biệt là những hạn chế trong việc thực thi trọng trách ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng lãng phí, chạy chức, chạy quyền, chạy chính sách. “Dân biết, Đảng biết, ban ngành đều biết nhưng chạy ai, ai chạy thì vẫn là câu hỏi không trả lời được. Tinh giảm biên chế cũng là vấn đề chưa làm được”, ĐB Phương phát biểu.
ĐB Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) bày tỏ quan tâm đến ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức và nhân dân, đồng thời cho rằng đang có sự “xuống cấp” nghiêm trọng trong vấn đề này: Nhiều khi việc vi phạm pháp luật lại được coi là rất bình thường, thậm chí dừng xe khi đèn đỏ mà không có cảnh sát thì bị coi là hâm. Theo đó, ĐB Nguyễn Mạnh Cường cho rằng, một trong những nhiệm vụ then chốt của bộ máy nhà nước nhiệm kỳ tới là phải tăng cường giáo dục pháp luật và kiên quyết đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật.
Có chung nhận định này, ĐB Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) cho rằng, một trong những nguyên nhân là luật có thể đã có, nhưng các văn bản hướng dẫn cụ thể thì vẫn thiếu, hoặc không khả thi. Việc chấn chỉnh những hành vi vi phạm pháp luật chưa được quan tâm đầy đủ; pháp luật chỉ xử lý phần ngọn - khi vi phạm đã xảy ra, mà không chữa từ gốc.
“Quốc hội còn nhiều điều nặng nợ với dân”
Nhiều luật chưa đi vào cuộc sống, có biểu hiện lợi ích cục bộ; bộ máy cồng kềnh, tham nhũng, quan liêu; biển Đông chưa ngừng “dậy sóng”... Đó là những vấn đề mà các ĐBQH đưa ra tại phiên thảo luận về dự thảo các báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIII của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và cho rằng còn nặng nợ với dân, với nước, đặt ra thách thức, khó khăn với nhiệm kỳ mới.
ĐB Lê Nam (Thanh Hóa): Rời nghị trường vẫn mang ưu tư trăn trở...
Bức tranh tổng kết nhiệm kỳ có xung đột không khi miền Tây Nam Bộ vốn trù phú hiền hòa đang lùi dần vào dĩ vãng; một Tây Nguyên khô khát giữa tháng 3; một hệ thống bộ máy cồng kềnh, với tham nhũng, quan liêu và biển Đông chưa ngừng dậy sóng. Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII như một bức tranh đẹp, tuy nhiên, sau mỗi lần rời nghị trường vẫn bao trăn trở, ưu tư vì còn nhiều nợ dân, nợ nước. Tôi đề nghị những trăn trở âu lo đó cần phải được thể hiện đầy đủ hơn trong tổng kết của nhiệm kỳ này mặc dù chỉ còn ý nghĩa để chúng ta bàn giao lại cho Quốc hội khóa sau.
ĐB Huỳnh Nghĩa (TP. Đà Nẵng): Công tác làm luật là chức năng cơ bản, nhưng còn thiếu tập trung, chắp vá.
Công tác làm luật là chức năng cơ bản của Quốc hội nhưng còn thiếu tập trung, còn chắp vá. Chương trình xây dựng pháp luật còn chưa khoa học, một số dự án luật thiếu tính ổn định, chưa đi vào thực tế, có biểu hiện lợi ích cục bộ trong quá trình xây dựng luật. Vấn đề bức xúc là không có ai chịu trách nhiệm. Do đó, tôi đề nghị Quốc hội cần có chế tài xử lý trách nhiệm những người đứng đầu cơ quan soạn thảo và thẩm tra. Làm luật khó, tốn kém tiền bạc của nhân dân, nhưng luật không đi vào cuộc sống, không có tính khả thi thì làm luật để làm gì?
ĐB Dương Trung Quốc (Đồng Nai): Điều quan trọng là chúng ta có theo kịp được sự phát triển của đất nước, với nhu cầu của đời sống và với nguyện vọng của dân không? Thước đo ấy mới là quan trọng.
Nếu chỉ cần ai trải qua 2 nhiệm kỳ Quốc hội thì thấy những thay đổi, những tiến bộ rất tích cực qua mỗi nhiệm kỳ. Nhưng điều quan trọng hơn là chúng ta có theo kịp được sự phát triển của đất nước, với nhu cầu của đời sống và với nguyện vọng của dân không? Thước đo ấy mới là quan trọng. Nếu thước đo rằng nhiệm kỳ này chúng ta làm tới 100 luật, nhiệm kỳ trước chỉ bằng 1/2, điều đó là rất đáng ghi nhận, nhưng luật có đi vào đời sống không? Chỉ có người dân là người vừa thụ hưởng thành quả của Quốc hội, vừa là người chịu đựng những hậu quả của những sai sót của Quốc hội mới là người đánh giá tích cực nhất, đúng đắn nhất.
H. Phong