Lật lại hồ sơ vụ án tranh chấp tài sản sau ly hôn ở Quảng Bình

26-11-2016 09:28 | Pháp luật

SKĐS - Như số báo 188 ngày 23/11 đã nêu, vụ án tranh chấp tài sản sau ly hôn đơn thuần ở Quảng Bình đã qua nhiều lần xét xử và hòa giải không thành vì còn nhiều vướng mắc.

Bài 2: Có được tự ý chuyển nhượng tài sản tranh chấp sau ly hôn?

Như số báo 188 ngày 23/11 đã nêu, vụ án tranh chấp tài sản sau ly hôn đơn thuần ở Quảng Bình đã qua nhiều lần xét xử và hòa giải không thành vì còn nhiều vướng mắc. Tài sản tranh chấp trong vụ án gồm: ngôi nhà số 191 phố Lý Thường Kiệt, TP. Đồng Hới; 4 lô đất ở xã Trung Trạch, huyện Bố Trạch, Quảng Bình; phần góp vốn 500 tiệu đồng tiền mặt tại Công ty CP Xây dựng và Thương mại Phú Cường và lô đất số 08 tại phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới. Trong số báo này, chúng tôi muốn làm rõ việc chị Phan Thị Cúc đơn phương chuyển nhượng lô đất số 08 tại phường Bắc Lý cho người khác có đúng pháp luật?

Một trong những tài sản chị Phan Thị Cúc tự ý chuyển nhượng đó là lô đất số 08 phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình mang tên “Hộ bà Phan Thị Cúc” (BL152) được UBND TP. Đồng Hới cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 23/9/2004. Luật sư Đinh Thế Hùng - Trưởng Văn phòng Luật sư Bách - Sự - Thuận (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết: Anh Phan Văn Lân và chị Phan Thị Cúc đăng ký kết hôn năm 1992. Như vậy, đây là tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân. Theo quy định tại Điều 27 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 thì diện tích 82,5m² đất lô số 08 phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình là tài sản chung của anh Lân, chị Cúc.

Căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ tại Quyết định Giám đốc thẩm cho rằng: Đối với lô đất số 08, phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình: Chị Phan Thị Cúc cho rằng, anh Phan Đức Cường (anh trai chị Cúc) nhờ chị đứng tên đăng ký mua đấu giá hộ, nên đã ghi tên chị và hoàn tất thủ tục đứng tên “Hộ bà Phan Thị Cúc”, đây là tài sản riêng của anh Cường, do đó đề nghị được trả lại cho anh Cường. Tuy nhiên, chị Phan Thị Cúc và anh Phan Đức Cường không chứng minh được là đất do anh Cường mua.

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án thì toàn bộ quá trình mua bán, kê khai làm thủ tục đều do chị Cúc thực hiện và đứng tên chủ hộ, đồng thời lô đất này được mua trong thời kỳ hôn nhân tồn tại, do đó việc UBND TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên “Hộ bà Phan Thị Cúc” là đúng quy định. “Hộ bà Phan Thị Cúc”, theo hộ khẩu bao gồm có chồng là anh Phan Văn Lân và hai con chung, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm không đưa hai con của đương sự vào tham gia tố tụng và đã quyết định không chấp nhận yêu cầu của anh Phan Văn Lân về xác định đây là tài sản chung được tạo lập trong thời kỳ hôn nhân là thiếu sót.

Lô đất số 08 tại phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới đang tranh chấp được chị Cúc chuyển nhượng cho ông Hà Văn Dũng và bà Lê Thị Thúy Hà.

Còn theo anh Lân thì nguồn gốc tiền mua đất Bắc Lý là do anh và chị Cúc tích lũy được trong thời kỳ hôn nhân; còn chị Cúc, anh Cường cho rằng thời điểm này anh Lân, chị Cúc vừa mới xây nhà 191 Lý Thường Kiệt nên còn vay nợ, không có khả năng mua đất Bắc Lý (mà nguồn gốc là tiền anh Cường nhờ chị Cúc mua hộ). Thực tế năm 2002, anh Lân, chị Cúc xây dựng xong căn nhà 191 Lý Thường Kiệt; năm 2004 anh chị mua lô đất ở phường Bắc Lý. Trong hồ sơ vụ án không có tài liệu nào thể hiện sau khi xây nhà 191 Lý Thường Kiệt (từ năm 2002-2004) anh Lân, chị Cúc có vay nợ. Hơn nữa, cho dù thực tế có việc anh Lân, chị Cúc vay nợ thì cũng không phải là căn cứ để xác định lô đất Bắc Lý không phải là tài sản chung của anh Lân, chị Cúc như nhận định của Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm.

Cũng theo Quyết định Giám đốc thẩm cho rằng, với những chứng cứ nêu trên, có cơ sở xác định thửa đất số 08 phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình là tài sản chung của anh Lân, chị Cúc. Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định thửa đất số 08 phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình là tài sản của anh Cường (do chị Cúc đứng tên hộ) là không đúng pháp luật.

Việc chứng minh lô đất số 08 phường Bắc Lý là tài sản chung của anh Lân và chị Cúc được thể hiện rõ ràng hơn tại bản Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất (số 09150025 ngày 12/3/2009) để bảo lãnh với Ngân hàng Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Bình, địa chỉ 215 Lý Thường Kiệt, TP. Đồng Hới, Quảng Bình, để cho ông Hà Văn Dũng - Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng tổng hợp Hoàng Gia vay vốn (có hồ sơ anh Lân, chị Cúc ký được công chứng đầy đủ trình tại tòa).

Như vậy, một lần nữa khẳng định lô đất số 08 phường Bắc Lý là tài sản chung của vợ chồng anh Lân, chị Cúc dùng tiền dành dụm tích cóp để mua, chứ không phải của ông Phan Đức Cường (anh trai chị Cúc). Trong khi đó, Bản án phúc thẩm số 03/2014/DS-PT ngày 17/1/2014 chưa xác định lô đất số 08 này thuộc về ai (anh Lân, chị Cúc, hay anh Cường). Vậy việc chị Cúc đơn phương chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho anh Hà Văn Dũng và chị Lê Thị Thúy Hà có trái luật?

Về việc này, chúng tôi đã làm việc với ông Nguyễn Xuân Thủy, Chánh án TAND TP. Đồng Hới, Quảng Bình để tìm hiểu việc chuyển nhượng này liệu có trái luật? Ông Thủy cho biết: Để trả lời câu hỏi này phải nghiên cứu hồ sơ tài liệu, chứng cứ thật đầy đủ. Đồng thời cho rằng, “việc bà Cúc chuyển nhượng lô đất số 08 tại thời điểm đó là hoàn toàn không sai”, ông Thủy nói.

Còn theo luật sư Đinh Thế Hùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Bách - Sự - Thuận (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội): Theo quy định tại Điều 27 Luật Hôn nhân gia đình thì quyền sử dụng đất mà vợ chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng và Mục 3 Nghị quyết 02/2000 ngày 23/12/2000 quy định trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu mà trong Giấy chứng nhận quyền sở hữu chỉ ghi tên vợ hoặc chồng nếu không có tranh chấp thì tài sản đó là tài sản chung của vợ chồng, nếu có tranh chấp thì phải chứng minh được đó là tài sản riêng, không chứng minh được thì tài sản đó là tài sản chung của vợ chồng.

Trong trường hợp này, tòa nên tuyên hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất lô đất số 08 phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới giữa bà Cúc với ông Hà Văn Dũng và bà Lê Thị Thúy Hà là vô hiệu. Hủy bỏ không công nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Hà Văn Dũng và bà Lê Thị Thúy Hà.

Dư luận băn khoăn rằng liệu có hay không việc bao che, cố tình làm sai của các cơ quan tố tụng ở Quảng Bình dẫn đến vụ việc xét xử kéo dài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự?

(Mời xem tiếp Bài 3 trên số báo 191 ra ngày 28/11/2016)

Trần Lâm

Bình luận

Xem thêm bình luận

Ý kiến của bạn

Chia sẻ facebook