Đúng 9:00 tối Thứ 6, tất cả những cây cầu dẫn vào thủ đô Ankara và thành phố Istanbul bị phong tỏa, giao thông tê liệt hoàn toàn; quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ban hành lệnh giới nghiêm và tuyên bố họ thừa hành mọi công việc của đất nước. Chỉ vài tiếng sau đó, một chiếc trực thăng nã đạn xối xả vào trụ sở cảnh sát, giết chết tại chỗ 17 viên sĩ quan. Đến 12:30 ngày Thứ 7, tòa nhà Quốc hội bị ném bom nhiều lần trong lúc các nghị sĩ đang họp tìm phương cách chống lại cuộc đảo chính.
Theo dõi toàn bộ diễn biến sự việc, một Lãnh đạo Liên minh châu Âu đã phải thốt lên với hãng tin Reuter rằng, cuộc đảo chính được dàn dựng khá tốt, bằng chứng là quân đội nhanh chóng kiểm soát sân bay và đài truyền hình, họ cũng làm chủ được hầu hết những vị trí chiến lược ở cả 2 thành phố.
Tổng thống Erdogan đang có chuyến nghỉ mát ở Marmaris, ông vội vã bay về Istanbul trước bình minh ngày Thứ 7. Quân đội đã mang bom rải xuống bờ biển phía tây nam Thổ Nhĩ Kỳ, nơi họ nghĩ Erdogan vẫn còn đang ở đó, mặc dù ông vừa mới ra đi.
Các quân nhân đảo chính trên cầu Bosphorus, thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hạ vũ khí đầu hàng ngày 16/7. (Ảnh: Getty Images)
Xuất hiện trên truyền hình, Erdogan tuyên bố các cuộc nổi dậy của quân đội là hành động phản quốc. “Không có quyền lực nào cao hơn sức mạnh của nhân dân”, đó là thông điệp mà Tổng thống Erdogan đưa ra trong lời kêu gọi người dân Thổ Nhĩ Kỳ xuống đường để cùng nhau đứng lên chống lại cuộc đảo chính. Đáp lại lời kêu gọi, máu của người dân đã nhuộm đỏ cây cầu nổi tiếng Bosphorous, đã có những bóng người ngã xuống giữa quảng trường Taksim.
Khi trực thăng quân đội bắn thẳng vào đồng bào của mình trên đường phố Ataturk, thì cả thế giới bừng tỉnh chứng kiến “sức mạnh của nhân dân” xuất hiện tràn ngập trên đường phố Istanbul và Ankara. Quân đội đã sai lầm khi cho rằng mỗi người dân thường chỉ có vai trò duy nhất là bỏ lá phiếu cho Tổng thống Erdogan và đảng của ông. Họ đâu biết có những người đàn ông sẵn sàng đứng lên ngăn họng súng quân đội. Họ đâu ngờ có những thanh niên quả cảm dám nằm xuống chặn xích xe tăng hạng nặng. Những người dân không một tấc sắt ấy đủ sức đè bẹp lực lượng quân đội đảo chính. Chưa đầy 24 giờ, hàng ngàn phiến quân đã vứt bỏ quân trang quân phục, hoảng sợ bỏ rơi những chiếc xe tăng hiện đại trên đường phố.
Trong số những người xuống đường, chỉ có khoảng 50% ủng hộ Tổng thống Erdogan. Vậy tại sao người dân lại đồng lòng giúp Erdogan chống lại quân đảo chính? Bởi hơn ai hết, nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ đã rút ra được những bài học đớn đau từ lịch sử, để hôm nay họ thấm thía cái giá của hòa bình. Một quốc gia bất ổn, tai họa sẽ giáng xuống đầu nhân dân; mà phụ nữa và trẻ em, họ sẽ không thoát khỏi.
Có phải từ suy nghĩ giản đơn ấy, nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ đã giúp cho cả Liên minh châu Âu tránh được cuộc bất ổn, giúp cho Mỹ và Nato tránh rơi vào hỗn loạn, giúp cho thế giới tránh được sự đổ vỡ theo hiệu ứng domino không thể ngăn chặn. Thổ Nhĩ Kỳ ổn định cũng sẽ là nơi trú ẩn an toàn cho hàng triệu người tị nạn.
Sau cuộc đảo chính này, người dân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trả lại cho Tổng thống Erdogan một quân đội trong sạch, giúp ông xây dựng một quốc gia không có chế độ độc tài quân sự, mặc dù nó vừa chớm hình thành trong trứng nước. Chỉ mong Erdogan ghi tâm khắc cốt “không có quyền lực nào cao hơn sức mạnh của nhân dân”, để ông đừng bao giờ tìm cách ru ngủ dân.