Gout là một bệnh lý có lẽ được biết đến lâu đời nhất của loài người – đã hơn 2000 năm nay. Ngày xưa nó được xem như là “bệnh của vua chúa” vì thường xuất hiện ở những người giàu sang luôn thừa thãi đồ ăn thức uống. Ngày nay, người ta biết rõ rằng đây là một rối loạn phức tạp ảnh hưởng lên mọi người chứ không chỉ riêng người giàu. Tại Việt Nam, hiện có hàng triệu người đang phải khổ sở vì bệnh này. Nam giới thường mắc bệnh này nhiều hơn phụ nữ. Bệnh gout ở nữ thường xảy ra sau mãn kinh. Đây là một bệnh chữa trị được và có nhiều cách để phòng ngừa tái phát.
Triệu chứng
Các triệu chứng gout hầu hết là cấp tính, xảy ra đột ngột, vào ban đêm, không có triệu chứng báo trước. Gồm:
•Đau dữ dội ở khớp ngón chân cái, cũng có thể ở khớp bàn chân, mắt cá chân, gối, bàn tay, cổ tay,…
•Viêm đỏ. Các khớp bị sưng đỏ và đau như bị lửa đốt, nóng rát với cảm giác nặng nề không thể chịu nổi.
•Một số bệnh nhân bị gout tiến triển đến viêm khớp mạn tính, thường có sự thay đổi màu do lắng đọng các tinh thể dưới da gọi là sạn urat (tophi). Một số ít có thể bị sỏi thận.
Nguyên nhân
•Bệnh này do nồng độ acid uric trong máu tăng quá cao và tích lũy dần dần, lắng đọng thành tinh thể sắc nhọn hình kim tại các khớp.
Yếu tố nguy cơ làm tăng acid uric máu:
•Lối sống thất thường, uống nhiều rượu, bia, ăn nhiều phủ tạng động vật, thịt cá, hải sản có hàm lượng đạm cao.
•Thể trọng tăng cao hơn cân nặng lý tưởng 15kg.
•Một số bệnh lý như tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ trong máu cao, hẹp lòng động mạch, các bệnh lý và tổn thương nặng, đột ngột, ít vận động....
•Do dùng một số thuốc như lợi tiểu thiazide, thuốc sử dụng cho những người được ghép mô để chống thải loại mảnh ghép. Hóa trị liệu làm hủy diệt tế bào và phóng thích một lượng lớn purin vào máu.
•Gen di truyền. 1/4 số bệnh nhân bị gout có tiền sử gia đình mắc bệnh này.
•Tuổi và giới. Nam giới có tần suất bệnh cao hơn nữ phụ nữ có nồng độ acid uric máu thường thấp hơn nam, nhưng đến tuổi sau mãn kinh lại tăng lên. Nam thường bị gout trong khoảng 30 - 50 tuổi, nữ từ 50 - 70 tuổi.
Cách phòng chống:
•Giảm cân từ từ giúp giảm nồng độ acid uric máu và sự chịu đựng sức nặng của các khớp. Không nhịn đói để giảm cân vì cách này chỉ càng làm tăng acid uric trong máu.
•Tránh ăn quá nhiều nguồn chứa purin như tạng động vật, cá trồng, cá trích, cá thu,… nên ăn các loại thịt, cá, gia cầm chứa ít purin hơn.
•Nên giới hạn dưới hai cốc rượu bia mỗi ngày nếu là nam, một cốc nếu là nữ. Nếu đang bị gout, tốt nhất nên tránh hoàn toàn rượu bia.
•Ăn uống nhiều nước, chất lỏng để làm pha loãng nồng độ acid uric trong máu.
•Hiện chưa có cách nào để ngăn ngừa sự khởi phát và tái phát của các cơn gout. Việc duy trì nồng độ acid uric ổn định ở giới hạn bình thường là cách ngăn ngừa bệnh gout lâu dài và hiệu quả nhất.
•Đối với người đã bị gout thì bác sĩ sẽ chỉ định cho dùng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) làm giảm đau, kháng viêm trong các cơn gout cấp tính. Nếu điều trị kéo dài có thể gây các biến chứng như viêm loét và xuất huyết dạ dày tá tràng, nên cần tham vấn bác sĩ kỹ.
•Trường hợp bạn bị cơn gout cấp, có thể dùng Colchicin hoặc chích Cortisone tiêm thẳng vào khớp, đồng thời dùng các biện pháp điều trị ngăn ngừa nhằm hạ lượng acid uric trong máu của bạn.
