Đôi mắt được ví là "cửa sổ tâm hồn" vì nhờ chúng mà ta nhận biết, khám phá, chiêm ngưỡng thế giới xung quanh, đồng thời qua chúng mà mọi người cảm nhận phần nào tình cảm hỉ, nộ, ái, ố của ta. Nhưng đôi mắt chỉ làm tròn chức năng quan trọng khi được chăm sóc, nuôi dưỡng khỏe mạnh.
Ảnh hưởng của máy vi tính
Ai cũng biết rõ tầm quan trọng của đôi mắt nhưng không phải tất cả đều biết cách chăm sóc và ngăn ngừa các yếu tố ảnh hưởng xấu đến đôi mắt. Trong cuộc sống hiện nay, sử dụng máy vi tính là cần thiết nhưng sử dụng không đúng thì nhiều khi công cụ tiện ích này trở thành kẻ thù của đôi mắt. Theo Hội Nhãn khoa Hoa Kỳ (AOA), có đến 75% người thường xuyên sử dụng máy tính có nguy cơ bị hội chứng CVS (Computer vision syndrome - hội chứng thị giác do sử dụng máy vi tính). Tức là, người làm việc lâu với máy tính do làm việc quá mức hoặc không đúng cách có nguy cơ bị những vấn đề xấu cho mắt thể hiện qua các triệu chứng: mắt thấy mỏi mệt, khô, ngứa hoặc nóng rát, chảy nước mắt, mắt bị mờ đi, đau hốc mắt, nhức đầu, đau cổ, đau lưng…
 Cho mắt nghỉ ngơi mỗi 30 phút khi làm việc với máy tính. |
Hãy bảo vệ “cửa sổ tâm hồn”
Trước hết, hãy tạo điều kiện làm việc với máy tính thích hợp:
- Cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút làm việc (bằng cách nhìn vào vật khác ở xa mà không phải nhìn màn hình hoặc nhắm mắt thư giãn). Lưu ý, chớp mắt thường xuyên hơn khi đang làm việc để mắt khỏi khô.
- Giảm ánh sáng và sự chiếu sáng của màn hình bằng cách dùng màn chắn ánh sáng hoặc đeo kính bảo vệ mắt. Điều chỉnh ánh sáng trong phòng để tránh phản chiếu lên màn hình.
|
Nếu mắt bình thường không việc gì thì không nên dùng thuốc nhỏ mắt (bất cứ loại thuốc nào) để nhỏ vào mắt. |
- Bố trí bàn làm việc hợp lý, để vị trí màn hình cách mắt từ 50 - 60cm.
Không chỉ quan tâm đến điều kiện làm việc với máy tính thích hợp mà ta còn tạo thói quen bảo vệ mắt như: đeo kính mát khi ra nắng gắt, khám mắt ở bác sĩ chuyên khoa khi phát hiện có những bất thường về thị giác, không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt bừa bãi khi không rõ về tác dụng và chất lượng của thuốc đó.
Kế tiếp, ta nên lưu ý đến chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng các dưỡng chất. Chính nhờ hàng ngày ăn uống đầy đủ các dưỡng chất, đặc biệt đầy đủ vitamin và khoáng chất, ta sẽ nuôi dưỡng từ bên trong giúp đôi mắt sáng và mạnh khỏe. Ăn nhiều rau cải, trái cây tươi là cách tốt nhất bổ sung vitamin và chất khoáng thiên nhiên cần thiết, đặc biệt là các dưỡng chất có tác dụng chống oxy hóa. Đó là vitamin A, vitamin E, vitamin C, khoáng chất selen… là những dưỡng chất thiết yếu cơ thể không tự tổng hợp được mà phải được cung cấp qua thức ăn, thức uống hàng ngày.
Dùng thuốc nhỏ mắt
Để bảo vệ mắt, một số người cho rằng nên dùng thuốc nhỏ mắt hàng ngày để giúp rửa sạch mắt, chống mỏi mắt và suy giảm thị lực nhưng một số người khác lại nói không nên dùng thường xuyên, rất có hại. Chỉ khi nào làm việc bằng mắt nhiều, cảm thấy mỏi mắt, khô mắt, có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa nước muối sinh lý (gọi là thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9%) mua ở nhà thuốc để nhỏ mắt. Thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9% chỉ chứa muối NaCl với nồng độ giống như nước mắt nhằm đạt độ đẳng trương làm dịu mắt, cung cấp nước cho mắt bị khô và làm sạch mắt (ta cần biết mắt luôn luôn có nước mắt tiết ra tạo lớp màng mỏng bảo vệ mắt, nếu nước mắt tiết ra không đủ sẽ bị khô mắt rất khó chịu).
Lưu ý về thuốc nhỏ mắt này, khi đã mở lọ thuốc ra chỉ nên dùng trong vòng 15 ngày kể từ khi mở lọ, vì sau khi mở lọ khoảng thời gian 15 ngày sẽ có nguy cơ không còn đạt được độ vô khuẩn. Ngoài thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9%, có thể mua thuốc nhỏ mắt khác có chứa thêm chất làm tăng độ nhầy để giúp thuốc giữ lâu trong mắt và các chất bổ dưỡng khác (đương nhiên sẽ đắt tiền hơn thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9%). Khi nhỏ mắt bằng thuốc nhỏ mắt để rửa mắt, làm dịu mắt cũng lưu ý nhỏ mắt một thời gian thấy cải thiện thì ngưng, chỉ khi nào triệu chứng mỏi mắt, khô mắt tái phát mới dùng thuốc nhỏ mắt trở lại. Nếu thấy thị lực mắt bị giảm nên đi đến bác sĩ nhãn khoa khám để xác định việc có cần thiết chữa trị bệnh về mắt hay không.
Tóm lại, để bảo vệ mắt, đặc biệt đề phòng hội chứng CVS, hãy chăm sóc đôi mắt mỗi ngày bằng cách làm việc khoa học, nghỉ ngơi phù hợp, đặc biệt cung cấp đầy đủ dưỡng chất để nuôi dưỡng cho mắt sáng khỏe từ bên trong, khi ấy, chiếc máy tính sẽ không còn là kẻ vô tình gây hại chúng ta...
PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC