Thông thường cứ vào tuổi tứ tuần đổ lên là sức xuân hay xảy ra trục trặc. Để có thể giúp mọi người có thể giữ hoặc hồi phục lại sức xuân; dưới đây xin giới thiệu một phương rượu thuốc của cổ nhân với tên là "Cửu tửu hồi xuân thang" có công hiệu ấy.
Phương rượu thuốc "Cửu tửu hồi xuân thang" xuất xứ từ "Thiên gia diệu phương" gồm có chín vị sau đây:
Câu kỷ tử 50g, phúc bồn tử 20g, thạch liên tử 20g, xà sàng tử 20g, thỏ ty tử 50g, ngũ vị tử 20g, phá cố tử 20g, kim anh tử 20g, cửu thái tử 30g.
Tất cả được ngâm trong 2.500ml rượu ngon (rượu có độ cồn 40o), trong thời gian 1 tháng trở lên là có thể dùng được. Ngày uống 2 - 3 lần vào trước khi ăn và buổi tối trước khi đi ngủ. Mỗi lần từ 30 - 50ml và pha thêm chút mật ong, khuấy tan rồi mới uống.
Xét các vị thảo dược trong phương ta thấy
- Vị câu kỷ tử: Đông y cho rằng câu kỷ tử có vị ngọt, tính bình, quy vào kinh can, thận và phế với công năng bổ can, thận, bổ ích tinh bất túc, nhuận phế táo, mạnh gân cốt, có công dụng chữa di mộng tinh, mắt mờ, chân tay yếu mỏi, kể cả âm, dương hư.
- Phúc bồn tử là quả chín phơi khô của cây Fructus, thuộc họ Hoa hồng: Còn gọi là quả chúc xôi. Phúc bồn tử vị ngọt, tính bình, ích khí âm, hòa năm tạng, quy vào kinh can, thận, có công năng bổ thận, tráng dương, cường dương, chống lão hóa; theo danh y Hải Thượng Lãn Ông cũng cho rằng vị thuốc này với bệnh hư lao nếu uống lâu cũng khỏi.
- Thạch liên tử (Fructus Nelumbinis): là hạt sen, có vị ngọt, tính bình, tác dụng bổ tỳ, dưỡng tâm, sáp trường, cố tinh. Dùng chữa di mộng tinh, tỳ hư tả tiết, băng lậu, đới hạ.
- Xà sàng tử có vị cay đắng, hơi có độc, với công năng cường dương, ích thận, khử phong táo thấp, dùng chữa di tinh, liệt dương.
- Thỏ ty tử vị ngọt, cay, tính ấm, công hiệu bổ gan thận, ích tinh tủy, bổ trung ích khí, mạnh gân xương, dùng chữa di tinh, liệt dương, lưng đau gối mỏi.
 Lộc nhung. |
- Ngũ vị tử vị chua mặn, tính ấm, công hiệu liễm phế, sáp tinh, cầm mồ hôi, dùng trị liệt dương, di tinh, băng lậu, đới hạ, tả lỵ lâu ngày, tự đổ mồ hôi, ra mồ hôi trộm. Sách "Thiên kim phương" nói dùng 600g ngũ vị tử tán bột, ngày uống 3 lần, mỗi lần 4g, uống hết đơn sẽ có kết quả.
- Phá cố tử vị cay, đắng, tính đại ôn, công dụng bổ mệnh môn hỏa, nạp thận khí, là thuốc cường tráng. Chữa bệnh ngũ lao, tỳ thận hư hàn, lưng gối lạnh đau, đái són...
- Kim anh tử vị chua chát, tính bình, có công năng kiện tinh, dùng chữa di tinh, đái són, tiểu nhiều lần, nữ khí hư, bạch đới...
Như vậy toàn phương đều là những vị thuốc có công năng bổ thận tráng dương, cường dương, ích tinh tủy, sinh tinh, sinh tân dịch, chống lão hóa...
Do đó nhờ vào khả năng hiệp đồng tác dụng giữa các vị thuốc có trong phương đã làm tăng hiệu quả bồi bổ và công năng của phương lên bội phần giúp cho mạnh, giàu sức xuân.
Trong các tài liệu khác lại thấy có phương "Cửu tửu hồi xuân thang" có 9 vị như trên song còn bổ sung 3 vị nữa. Cụ thể phương này xin giới thiệu để tham khảo và có thể áp dụng vì cũng có khả năng đạt được sức xuân tương tự như phương chín vị: gồm thỏ ty tử 25g, phúc bồn tử 25g, câu kỷ tử 25g, kim anh tử 15g, cửu thái tử 15g, thạch liên tử 15g, xà sàng tử 5g, ngũ vị tử 5g, phá cố tử 5g, đại thục địa 50g, hoài sơn dược 50g, dâm dương hoắc 25g (12 vị). Cũng được ngâm trong 2,5 lít rượu ngon 40o sau 1 tháng mới gạn rượu thuốc để dùng dần, cách uống như phương đầu.
Nếu không uống được rượu có thể uống phương thuốc tán, ngày 1 thang đó là Hải lộc tán gồm hải mã 10g, lộc nhung 10g, hồng nhân sâm 10g, nhục quế 3g (lượng 1 ngày).
BS. HOÀNG XUÂN ĐẠI