Tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam, Trung tâm Nghiên cứu phát triển và hỗ trợ cộng đồng, Trung tâm Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp tổ chức công bố Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2016.
Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam thể hiện sự đánh giá của người dân thông qua trải nghiệm và cảm nhận của họ về hiệu quả quản trị, hành chính công và cung ứng dịch vụ công cụ của bộ máy công quyền các cấp. Đây là lần thứ 6 PAPI được triển khai thực hiện, có gần 14.000 người dân từ tất cả 63 tỉnh, thành được chọn ngẫu nhiên và phỏng vấn trực tiếp trong cuộc khảo sát này.
Kết quả phân tích dữ liệu khảo sát PAPI năm 2016 cho thấy xu hướng tích cực trong cung ứng dịch vụ công ở Việt Nam, với tỷ lệ người dân hài lòng hơn với dịch vụ y tế công lập cao hơn so với những năm khảo sát trước. Cụ thể, nhận thức của người dân về y tế công lập cải thiện rõ rệt do số lượng người có BHYT tăng từ 62% năm 2015 lên 73% năm 2016; chất lượng chăm sóc sức khỏe miễn phí cho trẻ em tăng mạnh: 32% người được khảo sát cho biết dịch vụ chăm sóc sức khỏe trẻ em dưới 6 tuổi ở mức “rất tốt”, cao hơn so với tỷ lệ 23% năm 2015. Người dân chấm điểm chất lượng bệnh viện công tuyến huyện/quận cao hơn, song đánh giá của người sử dụng dịch vụ này giữa các tỉnh, thành phố có mức chênh lệch lớn, chẳng hạn Sóc Trăng đạt 8,16 điểm, trong khi Gia Lai chỉ đạt 1,9 điểm, theo thang điểm 1-10. Đặc biệt một xu hướng tích cực ghi nhận được trong năm 2016 đó là số người cho rằng cần phải đưa hối lộ để tiếp cận dịch vụ y tế công cộng cấp quận/huyện giảm từ 43% năm 2015 xuống 39% năm 2016.
Khảo sát PAPI năm 2016 người dân hài lòng với dịch vụ y tế công tốt hơn năm trước. Ảnh: TM
Tuy nhiên, về vấn đề kiểm soát tham nhũng khu vực công năm 2016 có xu hướng giảm điểm. Tỷ lệ người dân cho biết họ phải chi “lót tay” cho công chức để làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cho giáo viên tiểu học công lập để con em được quan tâm hơn vẫn tiếp tục tăng lên trong năm 2016. Bên cạnh đó, khoảng 54% số người dân cho rằng cần phải đưa hối lộ mới xin được việc làm trong khu vực nhà nước, cao hơn tỷ lệ 51% của năm 2015 và 46% của năm 2011. Tỷ lệ người dân cho rằng cán bộ chính quyền địa phương biển thủ công quỹ cũng tăng.
Đói nghèo vẫn được xem là vấn đề hệ trọng nhất đối với người dân nhưng so với kết quả khảo sát năm 2015, năm 2016 tỷ lệ người dân cho rằng môi trường là mối quan ngại lớn nhất tăng 10%. Sự gia tăng đột biến này chắc chắn phản ánh mối quan tâm của dư luận sau sự kiện cá chết hàng loạt tại khu vực duyên hải miền Trung hồi tháng 4/2016. Báo cáo cũng cho thấy người dân cả nước ngày càng quan ngại hơn về ô nhiễm không khí và ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt. Hơn 67% số người sống gần sông ngòi cho biết chất lượng nước từ những nguồn này kém hơn so với 3 năm trước, và 36% số người trả lời cho rằng chất lượng không khí kém hơn so với 3 năm trước. Những vấn đề hệ trọng khác là việc làm, phát triển kinh tế, tranh chấp biển Đông, tham nhũng và giao thông.
Cùng với các chỉ số về tham nhũng, môi trường thì vấn đề quản trị công cũng tồn tại nhiều hạn chế trong việc huy động sự tham gia của người dân vào quá trình ra quyết định ở cấp cơ sở, hay trách nhiệm giải trình của chính quyền với người dân...