Xin bác sĩ tư vấn vì sao tôi bị mất ngủ như vậy? Tôi có thể dùng thuốc gì để cải thiện giấc ngủ?
Nguyễn Lệ Thu (Bắc Giang)
Có nhiều loại mất ngủ, nhưng chia theo giai đoạn thì có 3 loại sau: mất ngủ đầu giấc (rất khó vào giấc ngủ), mất ngủ giữa giấc (thức giấc lúc nửa đêm và rất khó ngủ lại được) và mất ngủ cuối giấc (thức giấc rất sớm và không sao ngủ lại được). Loại mất ngủ này hay gặp ở người trên 45 tuổi.
Nếu hiện tượng mất ngủ kéo dài trên 3 tháng và không đi kèm với các triệu chứng khác như chán nản, bi quan, chán ăn, mất hết các sở thích và hứng thú, ảo giác, hoang tưởng, nghiện rượu, nghiện ma túy... thì được gọi là mất ngủ tiên phát.
Đối chiếu với các triệu chứng chị nói thì có thể chị bị mất ngủ tiên phát, loại mất ngủ cuối giấc. Mất ngủ tiên phát là một bệnh rất mạn tính do có nguồn gốc từ sự thiếu hụt chất serotonin trong não (giống với bệnh trầm cảm nhưng nhẹ hơn). Các thuốc bình thần (diazepam), thuốc ngủ (gardenal) chỉ có hiệu quả trong vài ngày đầu và nhanh chóng bị quen thuốc. Để chữa bệnh mất ngủ tiên phát, người ta thường dùng thuốc chống trầm cảm 3 vòng hoặc đa vòng. Tuy nhiên, các thuốc chống trầm cảm 3 vòng thường có nhiều tác dụng phụ như khô miệng, đắng miệng, mệt mỏi, uể oải, bí tiểu (người có phì đại tiền liệt tuyến), tim đập nhanh... Do vậy, thầy thuốc cần lựa chọn loại thuốc chống trầm cảm 3 vòng nào thật ít tác dụng phụ để điều trị cho bệnh nhân. Trong lâm sàng, thường dùng clomipramin vì thuốc này có tác dụng chữa mất ngủ tiên phát tốt ngay ở liều thấp mà lại rất ít tác dụng phụ. Khi uống thuốc này, bệnh nhân có thể có cảm giác khô miệng và mệt mỏi nhẹ trong tuần đầu dùng thuốc. Một số ít bệnh nhân than phiền bị táo bón. Trong trường hợp này bệnh nhân nên uống sữa tươi, ăn rau khoai lang để hạn chế tác dụng phụ trên.
Mất ngủ tiên phát là một bệnh mạn tính nên bệnh nhân sẽ phải uống thuốc điều trị thời gian dài, thậm chí tới hàng năm. Nhiều trường hợp bệnh nhân phải uống thuốc suốt đời để tránh tái phát.
PGS.TS. Bùi Quang Huy