Tuy nhiên, bên cạnh sự hưởng ứng nồng nhiệt của khán giả trẻ thì những khán giả “có kinh nghiệm” khá băn khoăn về những chương trình mang tính chất cạnh tranh “sống còn”.
Hút khách nhờ chiêu trò
Nói một cách chính xác, chương trình cạnh tranh “sống còn” (survival show) là đặc sản của làng giải trí châu Á, đặc biệt tại Hàn Quốc. Các chương trình truyền hình dạng này tập trung vào cuộc cạnh tranh khốc liệt của các thực tập sinh để được ra mắt với vai trò nghệ sĩ chuyên nghiệp. Quá trình thi đấu loại trừ để giành cơ hội trở thành ca sĩ thần tượng được khai thác và biên tập lại một cách kịch tính để thu hút người xem. Mới đây, tvBlue đã chính thức phát sóng chương trình Produce 101 vào 20h30 chủ nhật hàng tuần từ tháng 7/2017 trên kênh VTC5 của Việt Nam.
Các chương trình thi hát thay nhau lên sóng với đủ kiểu câu khách.
Hiện nay, Produce 101 là chương trình truyền hình thực tế tạo được tiếng vang của xứ kim chi, được phát sóng lần đầu trên kênh truyền hình Mnet trong năm 2016. Đây là chương trình tìm kiếm và đào tạo các thần tượng trẻ, nhằm thành lập một nhóm nhạc gồm 11 thành viên từ 101 thực tập sinh đến từ nhiều công ty giải trí hàng đầu khác nhau của Hàn Quốc. Trong chương trình, khán giả sẽ trở thành “nhà sản xuất” và trực tiếp chọn ra những thành viên được ra mắt sau khi Produce 101 kết thúc, cũng như tên nhóm, dự án, bài hát đầu tay sẽ phát hành...
Tuy nhiên, càng nổi tiếng thì Produce 101 càng gặp nhiều vận xui. Còn nhớ hồi tháng 5, Ủy ban Tiêu chuẩn truyền thông Hàn Quốc (Korea Communications Standards Commission - KOSC) đã phải tuyên bố rằng, họ sẽ xem xét và đánh giá lại tập thứ 5 của Produce 101 mùa 2. Lý do là bởi chương trình này đã cho phát sóng một phân đoạn, nơi các thực tập sinh phải đưa ra phản hồi cho những bình luận có liên quan đến bản thân mình. Các thí sinh phải trò chuyện về rất nhiều vấn đề được khán giả quan tâm, theo cả hai khía cạnh tích cực và tiêu cực. Nhiều thực tập sinh còn phải nhắc đến chuyện họ mọc râu như thế nào, khóc bao nhiêu lần, hay thậm chí là “bà tám” ra sao,...
Khi tập phim này được phát sóng, rất nhiều khán giả đã tỏ ra vô cùng ngạc nhiên bởi họ không thể tin được rằng một nhà đài lớn như Mnet lại quyết định trình chiếu những bình luận gây tranh cãi nghiêm trọng đến thế. Quan trọng hơn, những bình luận này lại sử dụng ngôn ngữ không hề phù hợp để phát sóng trên truyền hình.
Bên cạnh sức nóng ngùn ngụt từ Produce 101, nhiều ý kiến cho rằng, khi các chương trình mang tính chất cạnh tranh “sống còn” nhằm tìm kiếm gương mặt triển vọng của Kpop đã khiến khán giả xứ kim chi “bội thực” thì nhà sản xuất mới tìm cánh “phủ sóng” tại nước ngoài. Trên các trang mạng xã hội, nhiều khán giả cho biết họ đã bắt đầu bỏ việc theo dõi các chương trình “sống còn”. Dư luận cũng chỉ trích các chương trình này không tập trung vào chất lượng và tài năng của thí sinh mà chỉ cài cắm các chiêu trò hút khách. Đây cũng là ý kiến mà khán giả Việt nên tham khảo trước khi “đắm đuối” với những món ăn mới lạ trên truyền hình.
Nhìn vào thực trạng gameshow Việt
Thoạt nhìn, ai cũng nghĩ rằng nền công nghiệp truyền hình nước nhà đang phát triển thịnh vượng khi hàng loạt những chương trình thực tế ăn khách nhất thế giới hiện nay như The Voice, The Winner Is..., Idol, Project Runway, Next Top Model, The X-Factor... đang liên tục đổ bộ vào Việt Nam. Nhưng trong vài năm gần đây, tình trạng nở rộ các chương trình truyền hình thực tế khiến người ta lo ngại, thậm chí họ chẳng phân biệt được chương trình nào với chương trình nào.
Ngoài các chương trình truyền hình thực tế hài đang đóng vai trò chi phối trên sóng truyền hình giải trí hiện nay, các chương trình thi hát cũng thay nhau lên sóng với đủ kiểu câu khách. Một nghệ sĩ thẳng thắn bày tỏ, có những bạn trẻ mùa trước là thí sinh, mùa sau đã chễm chệ ngồi vị trí huấn luyện viên, giám khảo. Các vị giám khảo trẻ đó đôi khi còn hát sai lời, sai nhạc, thậm chí một nốt nhạc bẻ đôi không biết; không hề có kinh nghiệm, kiến thức âm nhạc cơ bản nhưng ngồi bình luận, nhận xét như ai. Như vậy, chúng ta đang khiến cho âm nhạc Việt đi xuống, thậm chí bị biến dạng... Ngay cả Giọng hát Việt cũng đang bộc lộ sự xuống sức khi mà mùa mới gây sự chú ý đối với công chúng không bởi chất lượng chuyên môn mà là “cái chợ” do dàn ca sĩ trẻ ngồi ghế huấn luyện viên tạo ra.
Suy cho cùng, bản chất của truyền hình thực tế cho dù ngay cả những cuộc tìm kiếm tài năng cũng chỉ là một chương trình giải trí đơn thuần. Nhưng vấn đề là, người sản xuất ra chúng có thái độ như thế nào với cuộc chơi ấy. Các chương trình truyền hình thực tế ở Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục bùng nổ trong thời gian tới. Nhưng các nhà sản xuất phải không ngừng sáng tạo mới có được những chương trình thực sự chất lượng, như thế mới mong kéo khán giả quay lại với mình. Ngược lại, nếu tiếp tục dựa vào hiệu ứng chiêu trò scandal thì các chương trình truyền hình thực tế sẽ nhanh chóng bị đào thải.