Có một số loại thuốc được nhiều người cho là thuốc “bổ não”. Người thỉnh thoảng có cơn đau đầu thoáng qua, xây xẩm mặt mày hoặc hơi chóng mặt chút cũng muốn mua về dùng. Cerebrolysin là loại thuốc được coi như một loại thuốc có tác dụng bổ não.Thực tế cerebrolysin thực sự có tác dụng như vậy không?
Cerebrolysin là một thuốc thuộc nhóm dinh dưỡng thần kinh, bảo vệ và duy trì sự tồn tại tế bào thần kinh. Cerebrolysin bao gồm các acide amine và pepxide có hoạt tính sinh học cao, tác động lên não theo nhiều cơ chế khác nhau nhằm: tăng cường và cải thiện chuyển hóa của các tế bào thần kinh, do đó ngăn chặn được hiện tượng nhiễm acid lactic trong thiếu ôxy não hoặc thiếu máu não. Tăng biệt hóa tế bào thần kinh, đảm bảo chức năng thần kinh và bảo vệ tế bào não tránh khỏi tổn thương do thiếu máu và nhiễm độc gây ra. Điều chỉnh sự dẫn truyền synap thần kinh, từ đó cải thiện được hành vi và khả năng học tập, làm việc. Ngoài ra, thuốc còn giúp hạ thấp nồng độ lactat trong não, chống lại sự hình thành gốc tự do, tăng sự gắn kết leuxin trong tế bào thần kinh, làm tăng tổng hợp protein. Với những đặc tính độc đáo này, cerebrolysin có tác dụng làm tăng khả năng phục hồi thần kinh cả về mặt cấu tạo và chức năng hoạt động.
Ngày nay, trong dự phòng, cấp cứu và cả sau đột quỵ, người ta hay tìm đến thuốc cerebrolysin. Trong cấp cứu đột quỵ, thuốc giúp phục hồi các tế bào thần kinh ở vùng nửa tối.Thời gian tồn tại của vùng nửa tối chỉ giới hạn từ 3 - 72 giờ, quá thời hạn này tế bào thần kinh sẽ hoại tử và dùng thuốc sẽ không có tác dụng. Cerebrolysin còn dùng điều trị thiếu máu cục bộ não thoáng qua nhằm phòng từ xa cơn đột quỵ, đặc biệt ở người xơ vữa mạch vành và dùng sau cấp cứu đột quỵ. Trong chấn thương sọ não, cerebrolysin được dùng trong điều trị cấp cứu và thời kỳ phục hồi chức năng, đặc biệt sau chấn động, đụng dập não hoặc phẫu thuật thần kinh.
Trước đây, đã có quan niệm cho rằng, nếu tế bào thần kinh chết hay tổn thương sẽ không thể có tế bào thay thế.Nhưng gần đây, khoa học lại phát hiện ra có sự sinh tế bào thần kinh ở người trưởng thành kể cả người cao tuổi (mặc dù sự sản sinh này chậm và không bù đắp nổi việc tổn thương).Phát hiện này mở ra một hy vọng, đột quỵ không phải là dấu chấm hết mà có thể dùng thuốc tăng sinh thần kinh để phục hồi lại tế bào thần kinh.Vì vậy, sau cấp cứu đột quỵ vẫn dùng cerebrolysin tiếp tục vài đợt nữa. Cerebrolysin được dùng hữu hiệu trong điều trị bổ sung với mục tiêu ngăn ngừa vùng mô não bị hư hại và làm bình thường hóa trở lại chuyển hóa tế bào thần kinh đã bị ảnh hưởng do tình trạng bệnh. Liều lượng dùng thuốc, thời gian của mỗi đợt dùng tùy theo tình trạng sau đột quỵ của mỗi bệnh nhân và cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của thầy thuốc.
DS. Lan Anh
Mời các bạn xem bài sau: Cerebrolysin có phải là thuốc bổ não?
vào ngày 13/7/2015
Sơ đồ hoạt động thần kinh não.