Nhà sử học Pháp Renan Ernest (1823-1892).
Sau đây là một số suy nghĩ của Renan:
Tôi chỉ phát ngôn một cách tự do với những người thoát ly khỏi mọi ý kiến và có quan điểm mỉa mai với thiện tâm đối với tất cả mọi thứ.
Không phải là hết sức bận tâm về bình đẳng mà có thể tạo ra được những phong tục tập quán êm dịu và ân cần. Cơ sở tốt nhất cho lòng tử tế, là chấp nhận một trật tự tạm thời mà mọi thứ đều có chỗ đứng và vị trí, ngay cả sự cần thiết của nó. Con người không bình đẳng, các chủng tộc không bình đẳng.
Không có gì vĩ đại có thể thực hiện được nếu không có ảo tưởng viển vông.
Đạt được bất tử có nghĩa là hành động cho một công trình bất tử.
Người ta chỉ cho là cái ngôn ngữ Pháp nghèo nàn và tuyệt vời khi người ta không biết nó; chỉ vì không chịu khó tìm hiểu sự phong phú của nó nên người ta mới có tham vọng làm cho nó phong phú.
Đã từng có những cánh chim bay, những cơn gió lùa, những cơn đau đầu quyết định số phận thế giới.
Tài năng của một sử gia là tạo ra một tổng quát thực với những chi tiết thực nửa vời.
Giải thích lịch sử bằng những sự việc thì cũng sai lầm như giải thích bằng những nguyên tắc có tính chất hoàn toàn triết học. Cả hai cách giải thích ấy đều phải dựa vào nhau để hoàn chỉnh.
