Men tiêu hóa và men vi sinh đều là men có tác dụng đối với đường tiêu hóa nên nhiều người thường hay bị nhầm lẫn, lẫn lộn giữa hai loại chế phẩm này.
Men tiêu hóa thường chỉ các chế phẩm chứa các enzym giúp tiêu hoá thức ăn. Trong cơ thể các loại men như men amylase giúp tiêu hóa tinh bột, pepsin tiêu hóa chất đạm, lipase tiêu hóa chất béo... Nếu vì một lý do nào đó như vệ sinh an toàn thực phẩm kém, uống nhiều bia rượu, dùng thuốc (nhất là kháng sinh), stress... làm cho việc tiết các men này bị hạn chế khiến thức ăn không được tiêu hóa tốt dẫn đến chứng đầy bụng, khó tiêu, thậm chí tiêu chảy... Trong những trường hợp này cần phải bổ sung từ ngoài vào bằng các chế phẩm như neopeptin, pepsin... Tuy nhiên nếu lạm dụng và dùng kéo dài sẽ gây tác dụng ngược do lượng men tiêu hóa được cung cấp nhiều từ bên ngoài trong thời gian dài sẽ ức chế các tuyến tiết ra men tiêu hóa nội sinh trong cơ thể.
Còn các chế phẩm chứa các vi sinh vật có ích khi uống vào nhằm cải thiện sự cân bằng của hệ tạp khuẩn ruột và có lợi ích cho sức khỏe người dùng được gọi là men vi sinh (probiotic). Trong ruột con người có rất nhiều loại vi khuẩn tạo thành quần thể gọi là tạp khuẩn ruột. Trong tạp khuẩn ruột, ngoài vi khuẩn gây bệnh còn có vi khuẩn có ích. Chính các vi khuẩn có ích giúp tiêu hóa tốt thức ăn, tiêu sạch và tái hấp thu phần thức ăn còn sót lại ở ruột già... Khi sự cân bằng trong hệ tạp khuẩn bị đảo lộn sẽ đưa đến rối loạn đường ruột, khó tiêu, trướng bụng... Hiện nay phần lớn men vi sinh lưu hành trên thị trường thuộc loại thực phẩm chức năng. Để an toàn người dùng phải sử dụng đúng theo liều lượng chỉ dẫn của nhà sản xuất và cần lưu ý là thực phẩm chức năng không được xem là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc.
BS. Hữu Bình