Sai khớp xảy ra phần lớn ở tuổi lao động, thường gặp ở khớp động. Sai khớp là tình trạng mất liên quan giải phẫu bình thường giữa mặt các khớp. Nguyên nhân dẫn đến sai khớp là do tác động trực tiếp sau chấn thương, đôi khi do bẩm sinh hoặc bệnh lý.
Các dấu hiệu nhận biết sai khớp:
- Đau do tổn thương rách bao khớp.
- Giảm hoặc mất hoàn toàn cơ năng vận động khớp.
- Hõm khớp bị rỗng, đây là dấu hiệu đặc biệt của sai khớp. Nhưng không phải khớp nào cũng có triệu chứng này mà chỉ gặp ở khớp vai, khớp hàm và một phần khớp khuỷu. Nếu bệnh nhân đến điều trị muộn thì khó có thể nhận thấy do chỗ đau bị sưng phù nhiều.
 Cố định bàn chân khi bị sai khớp. |
- Biến dạng toàn chi: nếu sai khớp vai thì tư thế cánh tay luôn biến dạng và không thể khép sát vào thân được. Nếu sai khớp háng, tư thế chi trở nên ngắn, gối xoay vào trong, bàn chân bên có khớp sai gác sang cổ chân bên lành.
- Dấu hiệu gồ bất thường do chỏm xương trật ra khỏi hõm khớp.
- Cử động đàn hồi còn gọi là dấu hiệu lò xo, chỉ có trong sai khớp do đầu xương trật ra chỗ khác và bị bó chặt trong khối cơ gân và dây chằng. Dù cố ý kéo hay đẩy để đưa khớp về vị trí bình thường nhưng khớp vẫn bật trở lại tư thế sai
- Bên cạnh các dấu hiệu điển hình trên, sai khớp còn có những dấu hiệu biến dạng đặc biệt sau: Dấu hiệu gù vai (vai vuông góc ) thường thấy ở sai khớp vai; dấu hiệu nhát rìu thấy ở trường hợp sai khớp khuỷu ra sau (do mỏm khuỷu trồi ra sau cùng với tư thế của cánh tay tạo ra một chỗ hõm vào trong như gốc cây bị rìu chặt dở dang); dấu hiệu phím đàn dương cầm thấy trong sai khớp cùng vai - đòn.
Cách xử trí:
Trong nhiều trường hợp bị sai khớp, người bệnh thường tự nhờ người khác cố kéo lại như cũ, mà phần lớn những người này không có chuyên môn. Do vậy đã đau lại càng đau thêm và sẽ khó khăn thêm trong quá trình điều trị. Chẳng may bạn bị sai khớp, để chẩn đoán đúng thương tổn, cần phải đi khám và chiếu chụp ở các chuyên khoa khớp. Vì trong rất nhiều trường hợp chấn thương không chỉ dẫn đến sai khớp mà còn có thể bị giãn dây chằng, bong gân, rạn xương hoặc gãy xương.
Đối với người cao tuổi, điều này càng phải thận trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, rất có thể các trường hợp sai khớp sẽ dẫn đến các biến chứng như: chèn ép mạch máu, thần kinh, sai khớp hở kèm mẻ xương.
Bác sĩ Vũ Thị Thu