Nói đến bọ hung làm thuốc, chắc sẽ có người chưa tin, sự thật thì bọ hung đã được dùng làm thuốc từ xa xưa. Sách Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh đã ghi: “Bọ hung vị mặn tính mạnh, có độc, trị chứng kinh giản, điên cuồng, trừ tên độc, trị mụn nhọt, táo bón và đại tiện ra máu”.
Cách chế bọ hung làm thuốc: Bọ hung đập chết, có thể một hoặc nhiều con, đặt một viên ngói xếp bọ hung lên trên lại đặt một viên ngói khác lên trên, dùng dây thép nhỏ và mềm chằng 2 viên ngói lại, sau đó đặt ngói lên trên bếp than để nung, nung cho đến khi bọ hung chín gần thành than thì ngừng lại. Nhẹ tay đưa viên ngói để ra ngoài cho đến khi nguội hẳn, tiếp đó lấy những con bọ hung đem tán thành bột mịn, đựng vào lọ đậy nắp kín để dùng dần.
Một số bài thuốc có sử dụng bọ hung
- Búi trĩ sưng đau tiết dịch, chảy máu tươi: lá dấp cá 20g rửa sạch giã nhỏ, lấy 2 - 3g bột bọ hung trộn vào, đặt miếng thuốc vào nơi trĩ băng lại, cho người bệnh nằm tại chỗ để thuốc khỏi rơi. Công dụng: chống viêm chống chảy máu, búi trĩ có thể co nhỏ lại, người bệnh bớt đau, thấy dễ chịu.
- Nhọt độc đang ở giai đoạn đau nhức chưa vỡ miệng: Dùng bột bọ hung trộn với dấm thanh rồi đắp vào, lấy băng băng cố định lại cho thuốc khỏi rơi. Tác dụng: Làm mềm da, bớt đau.
- Trị bệnh tổ đỉa: Cây vừng phơi khô rồi đốt thành than, tán ra bột mịn, lấy bột này cùng với bột bọ hung với tỉ lệ 1:1. Trộn đều thêm mỡ nước vừa đủ, tạo thành một hỗn hợp giống như thuốc mỡ. Dùng thuốc này bôi vào nơi tổn thương, ngày 2 lần. Đây là bài thuốc kinh nghiệm tỉ lệ khỏi bệnh đạt 80 - 90%.
- Chữa bệnh eczema: quả ké đầu ngựa phơi khô, sao giòn tán bột. Bột ké đầu ngựa - bột bọ hung lấy tỉ lệ 2:1, bã rượu dùng lượng vừa đủ. Cả ba thứ trộn đều vào nhau, đem thuốc này đắp vào chỗ eczema, đệm gạc rồi băng lại.
Lương y Trịnh Văn Sỹ