Tử cung là bộ phận sinh sản quan trọng nhất của phụ nữ. Nhưng lại rất dễ bị tổn thương và gặp phải các bệnh viêm nhiễm hoặc u… Những bệnh này đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên, bệnh lại có thể phòng tránh và điều trị được nếu chị em biết cách tầm soát sớm…
Viêm cổ tử cung
Viêm cổ tử cung là tình trạng viêm nhiễm ở bộ phận sinh dục nữ thường gặp nhất trong độ tuổi sinh sản. Bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân: Có 3 nguyên nhân chính gây nên tình trạng viêm nhiễm này đó là: Nhiễm nấm, ký sinh trùng virus lây nhiễm qua đường tình dục gây ra như lậu, chlamydia và herpes sinh dục. Nếu không được chữa trị có thể gây viêm nhiễm cổ tử cung. Một số phụ nữ bị dị ứng với một số chất trong bao cao su hoặc các chất diệt tinh trùng cũng gây ra bệnh này. Ngoài ra, một số vi khuẩn thường trú trong âm đạo khi có tác động từ bên ngoài hoặc bên trong khiến chúng phát triển quá mức cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm cổ tử cung ở chị em phụ nữ.
Khi bị viêm lộ tuyến cổ tử cung sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ giới.
Triệu chứng: Khi bị bệnh viêm cổ tử cung là âm đạo sẽ tiết ra nhiều dịch tiết màu vàng, đôi khi kèm theo mủ có mùi rất khó chịu. Người bệnh sẽ đi tiểu nhiều và khi đi tiểu có cảm giác đau rát. Bị đau khi quan hệ tình dục. Ngoài ra, chị em còn có biểu hiện chảy máu ngoài chu kỳ kinh nguyệt, trong khi giao hợp hoặc chảy máu sau khi mãn kinh.
Khi thấy có những biểu hiện trên chị em cần sớm đến các cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra và kịp thời có những biện pháp chữa trị.
Phòng bệnh viêm cổ tử cung: Tuân thủ nguyên tắc một vợ một chồng để hạn chế các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, không nên có quan hệ tình dục quá sớm. Khi có quan hệ tình dục mà chưa muốn có thai thì cần lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp để tránh có thai ngoài ý muốn dẫn đến việc nạo hút thai cũng là nguyên nhân gây viêm cổ tử cung.
Viêm lộ tuyến tử cung
Lộ tuyến cổ tử cung là các tổn thương ở cổ tử cung do các tế bào tuyến nằm trong ống cổ tử cung phát triển ra ngoài, xâm lấn mặt ngoài của cổ tử cung. Do các tế bào tuyến lộ ra ngoài vẫn tiết dịch như khi ở trong cổ tử cung nên bệnh nhân thường có hiện tượng tăng tiết dịch trong âm đạo, dễ dẫn đến viêm nhiễm.
Nguyên nhân: Do bị lộ ra ngoài niêm mạc nên các tuyến dễ bị viêm nhiễm do vi trùng, nấm, ký sinh trùng hay các tạp trùng. Viêm lộ tuyến cổ tử cung còn do các bệnh lây truyền qua đường tình dục gây nên. Ngoài ra, bệnh cũng thường gặp ở những trường hợp: Thay đổi môi trường pH của âm đạo, cường estrogen làm tăng sinh các tế bào, hoạt động tình dục mạnh bạo, dùng thuốc ngừa thai có nhiều estrogen, sinh đẻ nhiều, tổn thương đến niêm mạc tử cung do nạo hút thai, sảy thai…
Triệu chứng: Thường không có dấu hiệu gì đặc biệt và hay bị nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa khác. Dấu hiệu đặc trưng nhất khi bị viêm lộ tuyến cổ tử cung là khí hư ra nhiều một cách bất thường, có thể có màu trắng đục, dính từng mảng, đôi lúc có mùi hôi hoặc có màu vàng xanh, loãng, có bọt…Trong trường hợp viêm lộ tuyến nặng, một số chị em có thể bị xuất huyết nhẹ sau giao hợp.
Mặc dù đây là một tổn thương lành tính, nhưng bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung có thể đẩy nhanh sự phát triển của nhiễm khuẩn ở cổ tử cung và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Đồng thời đây cũng là nguyên nhân chính gây viêm cổ tử cung, sau đó viêm ngược dòng lên, gây viêm tắc vòi trứng, viêm nội mạc tử cung, viêm tiểu khung...
Một số trường hợp, lộ tuyến cổ tử cung có thể gây vô sinh vì lộ tuyến làm cho lượng dịch trong âm đạo nhiều hơn bình thường, khiến cho tinh trùng khó di chuyển qua để gặp trứng. Hơn nữa, nó còn làm cho độ pH trong âm đạo thay đổi theo hướng bất lợi cho tinh trùng, có thể tiêu diệt tinh trùng ngay khi vừa vào đến âm đạo.
Bệnh viêm lộ tuyến cổ tử cung tùy theo từng trường hợp mà các bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị phù hợp như: đặt thuốc ở âm đạo, uống thuốc hoặc dùng các biện pháp diệt tuyến như đốt điện, áp lạnh... Mặc dù là bệnh lành tính, nhưng nếu không được điều trị kịp thời rất dễ tái phát và gây biến chứng nguy hiểm.
Phòng bệnh: Vệ sinh bộ phận sinh dục để tránh viêm nhiễm lây lan từ bộ phận sinh dục ngoài lên tử cung, vòi trứng, gây viêm tắc vòi trứng nguy cơ dẫn đến vô sinh; quan hệ tình dục lành mạnh; khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần.
Polyp tử cung
Polyp tử cung là sự phát triển quá mức của niêm mạc tạo thành khối u dính vào thành trong lòng của tử cung và sa vào buồng tử cung. Tùy sự phát triển của khối u và thời gian phát hiện ra bệnh mà kích cỡ của u khác nhau. Bệnh thường biểu hiện hành kinh ra máu quá nhiều, rong kinh, chảy máu sau thời kỳ mãn kinh, kinh nguyệt thất thường… Đây là nguyên nhân của những căn bệnh phụ khoa khác nguy hiểm hơn như lạc nội mạc tử cung, đa nang buồng trứng... Polyp tử cung nếu để quá lâu cũng có thể gây ra ung thư tử cung hoặc gây vô sinh, hiếm muộn. Do đó, biện pháp xử lý là chị em cần đi khám phụ khoa định kỳ để được phát hiện bệnh sớm và được điều trị kịp thời.
U xơ tử cung
U xơ cổ tử cung là những khối u lành tính ở tử cung.
Biểu hiện của bệnh: Vùng bụng dưới xuất hiện những cơn đau nhức. Những cơn đau có thể liên miên hoặc chia thành từng cơn, thường đau nhiều hơn vào trước, trong và sau chu kỳ kinh nguyệt; đau nhức sau khi giao hợp. Âm đạo xuất huyết bất thường ở giữa kỳ kinh. Kinh nguyệt ra ít hơn và rối loạn trong thời gian dài. Khi nằm ở tư thế ngửa có thể sờ thấy khối u nổi lên dưới lớp da bụng, khi day nhẹ có cảm giác đau.
Khi bị u xơ tử cung người bệnh thường bị đau, nhất là đau trong và sau khi giao hợp nên ảnh hưởng khá lớn tới đời sống hôn nhân, gây rối loạn kinh nguyệt, gây sảy thai, sinh non hoặc thai nhi bị dị dạng do khối u chèn ép; rối loạn các vấn đề sinh lý như hậu môn, trực tràng khiến người bệnh bị tiểu buốt, tiểu rắt hoặc táo bón. Bệnh u xơ tử cung làm tăng tỉ lệ vô sinh ở phụ nữ. Khi khối u quá to dẫn tới tình trạng chảy máu, rong kinh và không cầm được máu vô cùng nguy hiểm cho người bệnh.
Điều trị: Tùy thuộc vào mức độ phát triển của khối u. Nếu khối u có kích thước nhỏ thì biện pháp điều trị có thể dùng thuốc để kích thích làm teo khối u hoặc sử dụng kỹ thuật xoắn để néo chân u xơ rồi đưa u xơ ra ngoài từ cổ tử cung. Trường hợp khối u xơ lớn, phương pháp điều trị thường được áp dụng là sử dụng kỹ thuật xâm lấn thông qua việc phẫu thuật cắt bỏ khối u. Các bác sĩ sẽ tiến hành khám phụ khoa để xác định vị trí, kích thước của khối u. Sau đó sẽ tiến hành mổ lấy khối u ra ngoài.
Lạc nội mạc tử cung
Bệnh lạc nội mạc tử cung là bệnh lớp lót phía trong tử cung lại di chuyển lạc ra bên ngoài của tử cung và phát triển tại đó. Lớp lót này được coi như một cái “đệm” để nâng đỡ cho thai nhi nằm. Khi lớp nội mạc này ở “không đúng chỗ” và phát triển đến một lúc nào đó sẽ cho người bệnh cảm giác đau bụng dữ dội, cơ thể mệt mỏi nhất là trong thời kỳ kinh nguyệt. Xuất huyết bất thường, đau khi giao hợp là những biểu hiện thường gặp của bệnh lạc nội mạc tử cung.
Nguyên nhân của bệnh đó là khi hành kinh, máu kinh chảy ra ngoài mang theo những mảnh vụn của lớp lót này được bong ra ở thời kỳ hành kinh, nhưng việc nó chảy ra không sạch mà bị bám lại ở phía ngoài tử cung chính là nguyên nhân của lạc nội mạc tử cung. Quan hệ tình dục trong chu kỳ kinh nguyệt làm cho máu kinh đáng lý phải được thoát ra ngoài cơ thể lại bị chảy ngược vào trong hoặc ứ lại không chảy ra được khiến cho các mảnh vụn của nội mạc bị dính lại ở trong.
Ảnh minh hoạ
Biến chứng nặng nề nhất của lạc nội mạc tử cung chính là vô sinh ở phụ nữ, (tuy nhiên, không phải lúc nào bệnh này cũng gây vô sinh cho phụ nữ); đau và mất máu quá nhiều gây suy nhược cơ thể.
U nang tử cung
U nang tử cung là những u xuất hiện ở trong tử cung giống như những túi nhỏ. Thường gặp ở phụ nữ đã có gia đình hoặc đã có quan hệ tình dục hoặc quan hệ tình dục không an toàn; người đã có tiền sử bị bệnh viêm loét tử cung, viêm âm đạo có nguy cơ cao dẫn tới u nang tử cung; do rối loạn nội tiết tố...
Cũng giống như các căn bệnh về tử cung khác, thì u nang là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến vô sinh. Biến chứng nguy hiểm nhất của u nang tử cung chính là ung thư tử cung, ảnh hưởng tới tính mạng của người bệnh.
Ung thư tử cung
Ung thư tử cung thường do virus Papilloma (HPV) gây ra, hoặc do biến thể của những căn bệnh phụ khoa khác như: u nang tử cung, u xơ tử cung… Khi mắc bệnh này thì phụ nữ không thể mang thai dẫn đến vô sinh. Bệnh quá nặng có thể dẫn tới tử vong, các tế bào ung thư lây lan sang và hủy hoại các cơ quan khác.
Các yếu tố nguy cơ cao ảnh hưởng đến bệnh như: nạo phá thai nhiều lần, sẩy thai, quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ tình dục quá sớm, sinh sản nhiều…