Bấy nay có quan niệm “hạ cánh an toàn” nghĩa là công chức khi nghỉ hưu thường không bị truy cứu trách nhiệm những sai phạm lúc đang tại chức. Không lẽ công chức về hưu lại như quan niệm “chết là hết” khi chuyện về hưu chỉ do quy định về tuổi tác và công chức đó vẫn là cán bộ, đảng viên sinh hoạt tại địa phương nơi cư trú. Mặt khác, khái niệm “hạ cánh an toàn” chứa trong nó đầy những hệ lụy khi cán bộ trước khi nghỉ đã tranh thủ ký hàng loạt quyết định bổ nhiệm như dư luận và báo chí xôn xao.
Vừa đây, ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng như một luồng gió mới mang tính đột phá trong công tác quản lý khi chỉ đạo kiểm tra với bất kỳ ai kể cả với cán bộ từng là Bộ trưởng thành viên của Chính phủ. Cụ thể đối với nguyên Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng.
Thái độ của Đảng cho thấy không có vùng cấm trong đấu tranh chống tiêu cực đã khiến không ít tổ chức, cá nhân mạnh dạn phát huy tinh thần làm chủ trong đó có Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) - tổ chức phi lợi nhuận được thành lập năm 2003 theo quyết định của Bộ Nội vụ. Tổ chức này có chức năng và thường đưa ra các đề xuất cải thiện môi trường đầu tư; bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư; góp ý, kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước về phát triển thị trường tài chính, các định chế tài chính tại Việt Nam - đã có văn bản phân tích, chất vấn về hoạt động của Bộ Công Thương và các doanh nghiệp thuộc Bộ trong thời gian điều hành của ông Vũ Huy Hoàng.
(Nguồn: Đời sống và Pháp luật).
5 vấn đề “sai lầm” của vị cựu Bộ trưởng được nêu ra trong đó có chuyện liên quan đến bổ nhiệm các chức danh chủ chốt tại doanh nghiệp, chậm bàn giao các doanh nghiệp thuộc bộ về SCIC, chậm cổ phần hóa, niêm yết cổ phiếu... cũng như tái khẳng định việc sai luật trong bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải (con trai ông Hoàng) về các doanh nghiệp... Nhiều vấn đề được VAFI so sánh với giai đoạn điều hành của lãnh đạo tiền nhiệm hoặc các bộ khác.
Dư luận giật mình khi thấy chức danh Chủ tịch Hội đồng quản trị tại Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) và Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) với thành tích quản trị của các lãnh đạo đương nhiệm được VAFI đánh giá là “rất nghèo nàn, chưa đáp ứng được yêu cầu phải là linh hồn của doanh nghiệp, phải được đào tạo qua thử thách và có nhiều thành tích cũng như kinh nghiệm”.
Thật khó hiểu khi Chủ tịch đương nhiệm là ông Võ Thanh Hà không có kinh nghiệm quản trị doanh nghiệp nhưng vẫn được kiêm nhiệm luôn cả chức danh Tổng Giám đốc. “Hành vi bổ nhiệm này là sai Luật Doanh nghiệp và Luật Quản lý vốn Nhà nước. Tại sao Bộ Công Thương không bổ nhiệm Tổng Giám đốc. Chẳng lẽ Sabeco không còn ai có thể đảm đương vị trí này?”, VAFI chất vấn.
Với các doanh nghiệp ngành dầu khí, điện, than... chưa thấy dấu hiệu nào cho thấy sự sốt sắng với định hướng cổ phần hóa trong khi bộ máy quản lý cồng kềnh, chưa hoạt động theo mô hình tập đoàn mà thực chất chỉ là những đơn vị quản lý hành chính ở cấp trung gian.
VAFI đã thẳng thắn chỉ ra các tập đoàn, tổng công ty của Bộ Công Thương như thép, hóa chất, than khoáng sản... ở vị thế tài chính rất yếu so với trước đó 10 năm. “Mang tiếng là công ty mẹ nhưng mẹ không có khả năng cứu được con mà phải trông chờ Nhà nước hỗ trợ hay bơm vốn. Điều này đang diễn ra tại Đạm Ninh Bình, Đạm Hà Bắc, Công ty Gang thép Thái Nguyên”.
Thứ hai, VAFI cho rằng Bộ Công Thương đã chậm bàn giao một số doanh nghiệp đã cổ phần hóa về cho Tổng công ty Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước (SCIC), điển hình là Sabeco, Habeco... VAFI nhận định SCIC vẫn còn nhiều yếu kém, song năng lực quản lý vốn còn hơn nhiều các bộ ngành, địa phương.
Thứ ba, nhiều doanh nghiệp đã cổ phần hóa trực thuộc Bộ Công Thương được nhận định là trốn tránh niêm yết, người đại diện không thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng. Thị trường chứng khoán liên tục đón nhận nhiều hàng hóa chất lượng thông qua việc bán bớt cổ phần Nhà nước và IPO như Vinamilk, Nhựa Bình Minh, Nhựa Tiền Phong, Đạm Phú Mỹ... nhưng những năm qua, nhiều doanh nghiệp đã cổ phần hóa như Sabeco, Habeco, Vinatex, Petrolimex... lại chưa chịu lên sàn.
Không quy trách nhiệm tập thể chung chung, VAFI chỉ đích danh cá nhân là người đứng đầu: “Cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng là thành viên Chính phủ, chắc phải nhiều lần nghe Thủ tướng nói về việc thúc đẩy niêm yết nhưng tại sao không chấp hành lệnh của cấp trên. Bộ trưởng mà không quan tâm đến việc thúc đẩy sự minh bạch thì cấp dưới cũng không thực hiện hoặc như Sabeco có nói rằng, họ không có thẩm quyền quyết định”. Rất thực tế khi so sánh Bộ Công Thương quản lý nhiều doanh nghiệp Nhà nước, song lợi nhuận tại các đơn vị này lại thua xa so với các doanh nghiệp khác.
Dường như những bết bát của bất cứ tổ chức, đơn vị nào cũng liên quan tới công tác sắp xếp tổ chức. Việc bổ nhiệm ông Vũ Quang Hải làm thành viên Hội đồng quản trị Sabeco là “mang đậm tính vụ lợi và bị nghiêm cấm theo Luật Phòng chống tham nhũng”. Theo VAFI, trong thời gian ngắn công tác ở Cục Xúc tiến thương mại, với vai trò là Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu, ông Vũ Quang Hải đã được làm kiểm soát viên của Vinataba. Việc bổ nhiệm này là sai luật. Cụ thể, theo Luật Công chức Nhà nước, để làm thành viên Ban kiểm soát, người được bổ nhiệm phải là công chức. Tuy nhiên, theo thông tin ông Vũ Quang Hải trả lời báo chí thì ông này về Cục Xúc tiến thương mại không theo cơ chế tuyển dụng ngạch công chức.
Lạ hơn, ông Vũ Quang Hải - quý tử của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nên việc bổ nhiệm phớt lờ quy định “Nhân viên Ban kiểm soát không phải là vợ hoặc chồng, cha, cha nuôi, mẹ, mẹ nuôi, con, con nuôi, anh, chị, em ruột của thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc và người quản lý khác”. Ông Vũ Huy Hoàng là Bộ trưởng, là người đại diện quản lý vốn cao nhất có quyền bổ nhiệm các thành viên Hội đồng quản trị thì rõ ràng việc bổ nhiệm Vũ Quang Hải là không đúng luật . Liệu có hành vi “Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ vì vụ lợi” theo quy định trong Luật Phòng chống tham nhũng năm 2005?
Chống tham nhũng không thể “kính chuyển” và dư luận đồng tình, ủng hộ việc Văn phòng Trung ương Đảng có công văn gửi các ban, bộ, cơ quan liên quan, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư về các công việc cần làm sau khi có Thông báo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về ông Trịnh Xuân Thanh. Tổng Bí thư giao Ủy ban kiểm tra Trung ương tiến hành các công việc thuộc thẩm quyền, trong đó có kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm với nguyên Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng một cách “khách quan, không chịu bất kỳ một sức ép nào”.
Hạ cánh chưa phải là an toàn nếu khi đương chức còn mang những món “nợ” với Đảng, với dân. Đó cũng là thái độ công bằng và nghiêm minh của Đảng trước nhân dân vì sự phát triển của đất nước!